2018 yılı itibariyle taşeron işçilere kadro hakkı veren 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) uyarınca, emeklilik için asgari prim gününü ve diğer koşulları yerine getiren işçiler zorunlu olarak emekli ediliyor. Birlikte çalıştığı eski daimi işçi 65 yaşına kadar çalışma hakkına sahip iken taşerondan gelen kadın çalışanlar 47 – 48 yaşında, erkek işçiler ise 50 – 51 yaşında emekli edildiklerinde düşük emekli aylığına mahkûm edildiklerini belirterek bu mağduriyetlerinin son bulmasını istiyorlar.
696 Sayılı KHK ile 2018 yılında 4 D kadrosuna alınan taşeron işçiler, emeklilik koşullarını yerine getirdiklerinde re’sen emekliye sevk ediliyorlar.
Seslerini yetkililere duyurmak için çırpınan taşerondan kadroya alınan işçilerden Ajans Kamu adresimize çok sayıda mesaj geliyor.
Mesajları özetle şöyle:
“Taşerondan gelen işçiler dışında kalan ve daimi işçi kadrosunda istihdam edilen kamudaki diğer işçiler emeklilik şartlarını yerine getirdikten sonra da çalışmaya devam edebiliyorlar. Bizler 4/D statüsündeki kamu işçileri olarak 48-49 yaşlarında, en verimli yaşlarımızda, istemediğimiz halde emekli ediliyoruz. Bağlanan emekli aylığı 1600 TL civarındadır. Bizler bu maaşla nasıl geçinelim? Açlık sınırının çok altında kalıyor. Zorunlu emekli olmak istemiyoruz.”
Geçen yıldan itibaren toplu iş sözleşmesi imzalamaya başladık. İmzaladığımız toplu iş sözleşmeleri, 696 Sayılı KHK’daki o maddeyi sonlandırmış olmaz mı? Bu durumda işçi iki ayrı sözleşmeye göre çalıştırılmış olmuyor mu?
696 Sayılı KHK ile kadroya alındım. Meslek lisesi ve önlisans elektrik mezunuyum ama hizmetli olarak çalışıyorum. KHK dolayısıyla diplomama uygun bir iş yapamıyorum. Taşerondaki sözleşmemde hizmetli olarak çalıştığım için sadece bu kadroda çalışmamı istiyorlar. Önlisans ve lisans mezunlarına unvan değişikliği ve yükselme hakkı istiyoruz.”
Kamuda çalışan taşeron işçileri 696 Sayılı KHK ile 1 Nisan 2018 tarihinde kadroya geçirilirken diğer kamu işçilerinden ayrı bir uygulamaya tabi tutuldular. KHK’ya göre, sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçiler, sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihten sonra kamuda çalışamıyorlar. Emeklilik için gerekli asgari koşulları yerine getirenler re’sen emekliye sevk ediliyorlar. Taşeronda iken sözleşmelerinde hangi işi yaptıkları yazıyorsa sadece o işi yapabiliyorlar.
Kamudaki normal kadrolu işçiler isterlerse 65 yaşına kadar çalışabiliyor. 63 yaşındaki eski işçi çalışmaya devam ederken 696 Sayılı KHK ile kadroya geçen yanındaki işçinin 47 – 48 yaşında emekli edilmesinin ve statü değişikliği yasağının Anayasa’nın eşitlik ilkesine de aykırılık oluşturuyor. Bu konuda açılan davaların ekserisi mahkemelerce reddedilmekte. Hukuki yolların tükenmesinin ardından Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru yapılması gerekiyor.
Ayrıca 696 sayılı KHK'lı işçilerin diğer bir beklentisi de kıdem farkı ve mezuniyet durumları ile, tayin ve becayiş sorunlarının çözümü.
Taşerondan gelen işçiler ile geçici işçilerin sorunlarının çözümü için 696 Sayılı KHK’nın değiştirilmesi ve diğer konularda da ortak mücadele edilmesi gerekiyor.
Bu konuda ise en büyük sorumluluk 17 No'lu Sağlık İş Kolunda yetkili ve yetkisiz diğer tüm sendikalara düşüyor.
