2012 yılında MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü bünyesinde işlevselleşen Eğitim Bilişim Ağı (EBA)  ilk günden bugüne öğrenci, öğretmen ve diğer kullanıcılarına daha iyi hizmet verebilmek amacıyla, gelişen teknolojiyle uyumlu bir şekilde sürekli yenileniliyor.

EBA’daki yenilenme eğilimi, MEB’in 2023 Vizyonu hedefleri doğrultusunda geliştirilen yeni sürümü ile birlikte yüksek bir ivme kazanmış durumda.  Özellikle kullanıcılarının beklentilerini karşılamak üzere yapılan geliştirmeler, teknolojideki son yeniliklerle harmanlanarak sisteme yansıtılıyor. Böylece, beklenmedik bir anda ortaya çıkan salgın sürecinde, uzaktan eğitimin ülkemizdeki ana platformu olmuş durumda.

Öyle ki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında EBA, Türkiye’yi dünya klasmanında ön sıralara taşıyor. Türkiye, ulusal çapta uzaktan eğitim başlatan Çin'den sonra dünyada ikinci ülke durumunda. Bu arada EBA, dünyanın en çok kullanılan web siteleri arasına girerek büyük bir başarı gösterdi. Zira kullanım miktarı ve internet trafiği kriterlerine göre eğitim alanındaki tüm siteler arasında 1 Ekim 2020 tarihinde dünyada 1. sıraya yükselme başarısı da gösterdi. EBA, bu çerçevede brainly.co.id, blackboard.com, schoology.com, quizlet.com, quizizz.com gibi platformlarla yarışarak ve onları da geride bırakmıştır. Tebrikler!

18 milyon öğrenci, 1 milyon öğretmen ve velilere olabildiğince verimli ve etkili bir uzaktan eğitim hizmeti sunmak için daimi devinim içinde olan EBA, bugün 1 milyon kullanıcıya aynı anda hizmet verebilir konuma gelmiştir. Bu arada sisteme canlı sınıf özelliği de kazandırılmış, eş zamanlı olarak 250 bin sınıfta çevrim içi canlı ders yapılabilir duruma gelmiştir.  Böylece günlük 3 milyon ders saati canlı ders yapma imkânına ulaşmıştır.  

Bu arada kullanıcıların EBA’ya ulaşım imkânları da çeşitlendirilmiştir. Sözgelimi TRT ile iş birliği yapılarak TRT EBA İlkokul/Anaokulu, TRT EBA Ortaokul ve TRT EBA Lise kanalları oluşturulup yayına başlatılmıştı. Uzaktan eğitimin başladığı günlerden itibaren hayata geçirilen bir başka yapılanma ise EBA Destek Noktaları olmuştur. Özellikle kırsal kesimde, sosyo-ekonomik şartlar sebebiyle EBA’ya ulaşma zorluğu çeken öğrenciler için, başta okullar olmak üzere farklı kurumlarda 15 binden fazla EBA Destek Noktası kurulmuştur. Bunlara ek olarak da 185 Mobil EBA Destek Aracı sürece dâhil edilmiştir.  

Geçtiğimiz şubat ayı içinde öğretmen, veli ve öğrencilerden oluşan 1400 kişilik bir ankette EBA içeriklerinden memnuniyet yüzde 82 oranında çıkmıştır.

Peki, EBA’nın içeriğini neler oluşturuyor? Bu bağlamda TRT EBA Kanallarındaki “Bizden”, “Öğretmenler Odası”, “Özel Eğitim İçerikleri” gibi öğrenci, veli ve genel izleyiciye keyifli vakit geçirme imkânı sağlayan ders dışı etkinlikleri saymış olalım. Akabinde, EBA’nın web sayfalarındaki içeriklerine göz atalım:

Uzaktan bakanlar EBA’nın sadece ders anlatım platformu olduğunu düşünebilir. Oysa ders videolarıyla birlikte farklı türlerde içerikler var sistemde. Bunları etkileşimli içerikler, simülasyonlar, animasyonlar, kitaplar, sorular, kişiye özel testler ve sınavlar gibi sıralayabiliriz. Daha somut bir veri isteyenler içinse “EBA Kütüphane”ye bir göz atmamız gerekecek. Burada dolu dolu içerikleriyle farklı kategoriler bulunuyor. Sözgelimi, “Eğlence ve Oyun” kategorisinde çizgi filmler, oyunlar, radyo tiyatrosu, tatil kitapları yer alıyor. “Sağlık ve Spor” bölümünde hastalıklar, dengeli beslenme, ilk yardım, temizlik, spor, bağımsızlıkla mücadele yer alırken, “Kültür ve Sanat” kategorisinde edebiyat, müzik, görsel sanatlar, dramatik sanatlar, belirli gün ve haftalar, tarih, röportaj, söyleşi alt dallarına yer veriliyor. “Bilim ve Teknoloji”de siber güvenlik, teknoloji, kodlama, bilgisayar bilimi, bilimsel çalışmalar, stem, bilimsel yayınlar bulunurken, “Türk Dili ve Yabancı Diller” bölümünde Türkçe, İngilizce, Fransızca ve Almanca ile ilgili etkinlikler bulunmaktadır. “Doğa ve Çevre”de şehir tanıtımları, sosyal yaşam, tabiat, ekonomik faaliyetler yer alırken, “Rehberlik Hizmetleri” kategorisinde ise eğitsel rehberlik, kişisel-sosyal rehberlik, mesleki rehberlik, özel eğitim ve özel yetenek materyalleri bulunuyor.

EBA Kütüphane’nin “Kültür ve Sanat” kategorisini ve daha da özelde buradaki “Edebiyat” bölümünü ayrıntılı bir şekilde inceledim. Linki tıkladığımda karşıma, üstte “Video”, “Ses”, “Uygulama”, “Kitap/Dergi”, sol sütunda ise “Edebiyat Bilgisi”, “Yazarlar ve Şairler Biyografisi”, “Şiir Dünyamız”, “Özlü Sözler”, “Etik Değerler”, “Halk Kültürü”, “Dünya Klasikleri Dizesi” link başlıklarını taşıyan bir sayfa açıldı. Sayfanın ana bölümünü ise varsayılan olarak belirlenmiş olan video görselleri kaplıyor. Bu sayfada bir süre gezindim. En çok merak ettiğim “Şiir Dünyamız” linkini tıkladım. “EBA Şiir Dünyamız” etiketli videolardan şiirler dinliyorum şimdi. Bu şiirlerle ilgili duygu ve düşüncelerimi bir başka yazıda anlatmayı düşünüyorum… Kısacası EBA bize yeter!

Ali BAL / Milat