Son ayların en pozitif haftası geride kaldı. Türk lirasının hissedilir derecede değer kazandığı geçen hafta; döviz ve altın yatırımcısı üzüldü, borsa yatırımcısı sevindi. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 1,95 kazançla 1.460,86 puandan tamamladı. Endeks, hafta içinde en düşük 1.432, en yüksek 1.464 puanı gördü. 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı yüzde 4,36 kayıpla 504,70 liraya, doların satış fiyatı da yüzde 3,14 değer kaybederek 8,40 liraya geriledi. Avrupa Merkez Bankasının faizleri sabit tutma ve varlık alımlarına devam kararı, TL ve benzeri diğer para birimlerine olumlu yansıdı. TL özelinde ise üç pozitif beklenti hakim:

ERDOĞAN İLE BIDEN GÖRÜŞECEK

1-Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden, yarın NATO zirvesinde görüşecek. İkili ilişkiler ve bölgesel gelişmeler ele alınacak. ABD seçimlerinin ardından gerçekleşecek ilk yakın temas, bir süredir soğukluk yaşanan diyaloglarda yeni bir dönemin başlaması açısından önemli olacak. Biden ve yönetiminin, seçim öncesine kıyasla Türkiye söylemlerinde yumuşama var. Türkiye tarafında da, ilişkilerde beyaz bir sayfa açılması isteği hakim. S-400, Suriye, Irak, Doğu Akdeniz gibi ihtilaflı konularda verimli temaslar öngörülüyor. Borsa ve dolar tarafında bu beklenti geçen hafta fiyatlanmaya başlandı. Beklenti dahilinde jeopolitik gerilimler azalırsa, piyasada iyimserlik daha da artacak. Ülke risk primi, faiz, enflasyon düşecek. Belirsizlik ortadan kalkacak, yatırımlar ve büyüme ivmelenecek.

FED FAİZ KARARINI AÇIKLAYACAK


2- 16 Haziran'da ABD Merkez Bankası (FED) faiz kararını açıklayacak. Faizlerde bir değişiklik yapılması beklenmiyor. Ancak piyasalar varlık alım programına ilişkin mesajlara odaklanacak. ABD'de geçen hafta açıklanan mayıs enflasyonu, yüzde 5 ile 13 yılın zirvesine çıkmıştı. Buna rağmen ABD 10 yıllık faizi gevşemiş, dolar küresel anlamda güç kaybetmişti. Piyasalar, bazı FED üyeleri gibi enflasyonun (geçici süreyle) yükseldiğini düşünüyor. Bu sebeple "artık zirve görüldü" diye ABD tahvillerine giriş yaşandı ve 10 yıllıkların faizi psikolojik 1,5 seviyesinin de altını gördü. Yatırımcılar (şimdilik) bu senaryoya göre oyun planlarını kurguluyor ve FED'in bu hafta "güvercin" mesajlar vereceğini öngörüyor. ABD'de işsizlik başvurularının beklendiği kadar düşmemesi de "güvercin" kanadı rahatlatıyor. Bu öngörüler, doların dünyada zayıflamasını beraberinde getirdi.

MERKEZ BANKASI FAİZ KARARINI AÇIKLAYACAK

3- TCMB de 17 Haziran'da faiz kararını açıklayacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faiz indirimi çağrısı, doların 8,80'i gördükten sonra tekrar 8,50'nin altına gelmesi ve son enflasyon rakamının politika faizinin 2,5 puan altında kalması; "Küçük adımlarla ve sembolik de olsa bir indirim gelebilir mi" beklentisini diri tutuyor. Ancak TCMB; doların hala tarihi zirvelerine yakın seyretmesi, küresel ekonomilerdeki ısınma, iç ekonomik dengeler ve FED'den gelecek mesajları dikkate alacaktır.

DOLAR-BORSA NE OLACAK?

Öncelikle liderler zirvesinden gelecek pozitif haberlerin TL'yi daha da rahatlatacağını söyleyebiliriz. Borsada 1.510'a doğru bir hareket yaşanabilir.
Ardından FED, eğer "daha şahin" davranıp da varlık alımlarını azaltma sinyali verirse ilk etapta TL ve gelişmekte olan ülke para birimleri için bir miktar gerilim yaşanabilir.
TCMB de, yukarıdaki ihtimal dahilinde "sıkı para politikasına devam" vurgusu yaparak dengeyi sağlayacaktır. Mevcut şartlar altında (öngörülemez bir olumsuzluk yaşanmadığı takdirde) kısa ve orta vadede doların 8,80 ve üzerine hareketini destekleyecek bir gelişme görünmüyor.


Ö. FARUK BİNGÖL

Türkiye