Toplum Yararına Program (TYP), işsizliği azaltmak ve sosyal etkilerini kırmak amacıyla; okul temizliği, ağaç dikimi ve çevre düzenlemesi gibi işlerde Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından uygulanan geçici bir istihdam modelidir.
TYP uygulamasının amacı, istihdamında güçlük çekilen kişilere çalışma alışkanlığı ve iş disiplini kazandırmaktır.
Her yıl yüzbinlerce kişinin yararlandığı TYP’lerin statüsü zaman zaman tartışma konusu olmaktadır.
Peki TYP’liler işçi olarak değerlendirilebilir mi?
TYP kapsamında çalışanların sendika üyesi olması mümkün müdür?
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2021/8796 E, 2021/14726 sayılı Kararına konu olan davada; toplum yararına program kapsamında çalışan işçinin sendika üyelik talebiyle dilekçe ile başvuruda bulunması üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın “6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanun'a göre işçi sendikalarına üye olabilmek için 4857 sayılı İş Kanun'a göre işçi olarak çalışmak gerektiği ve TYP kapsamında çalışanlar hakkında 4857 sayılı Kanun uygulanamayacağından, TYP kapsamında çalışanların 6356 sayılı Kanun'a göre kurulmuş olan işçi sendikalarına üye olunamayacağı değerlendirilmektedir.” denilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi ise yerleşik Yargıtay uygulaması doğrultusunda TYP kapsamında çalışanların, çalıştığı dönem bakımından işçi niteliğinde olduğuna ve işçi sendikalarına üyelik hakkı bulunduğunun tespitine karar vermiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararını yerinde bularak TYP kapsamında çalışanların işçi statüsünde olduğunu ve dolayısıyla sendika üyeliklerinin mümkün olduğunu tescillemiştir.
Sonuç olarak Yargıtay, Çalışma Bakanlığı’nın farklı görüşüne karşın TYP kapsamında çalışanların işçi statüsünde olduğuna ve sendikaya üye olabileceklerine karar vermiştir.
