NORM KADRO UYGULAMASI VE OKUL VE KURUM YÖNETİCİLİĞİ

Okul ve kurumlarımızdaki idarecilerinin, kurumların işleyişi ile ilgili hayati görev ve sorumlulukları vardır. Özellikle okul idarecilerinin, eğitim öğretim işlerinin yürütülmesi, okulun vizyon ve misyonun belirlenmesi, öğretmenlere okulun hedefleri doğrultusunda destek verilmesi, okulda olumlu bir havanın oluşturulması, gibi kritik görevler omuzlarındadır.

Bir kurumun yönetici sayısının gereğinden fazla olması,  kurumu işlevlerini yerine getiremez hale getirebilir. Bu anlamda siyasetin önemli işlevlerinden biri de, bürokrasinin genişleme eğilimini engellemektir. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumların yönetici sayılarını 10.08.1999 tarih ve 23782 sayılı Resmi Gazete yayımlanan yönetmelikle belirlemiştir.  Bu yönetmeliğe bakınca aklıma şu fıkra geliyor:

“Türk ve Japon şirketleri arasında bir kürek yarışı düzenlenmesine karar verilmiş. Japonların takımında 8 kişi kürek çekiyor, 1 kişi dümencilik yapıyormuş. Türk Takımında ise 6 kişi kürek çekiyor, 1 kişi şeflik 1 kişi müdürlük yapıyormuş. 1 kişi de dümeni kullanıyormuş. Her iki takımda, performanslarının en üst düzeyine varabilmek için uzun ve zorlu bir hazırlık döneminden geçmiş. Büyük gün gelmiş.  Yarış başlamış. Japonlar yarışı bir kilometre farkla kazanmışlar.

Yarış sonrası Türk takımı çok sarsılmış. Türk Şirket yönetimi yarışın açık farkla kaybedilmesinin nedeninin bulunmasına karar vermiş. Yapılan araştırmalar, analizler ve uzun çalışmalar sonucu düzenlenen raporlara göre hata bulunmuş ve çözüm önerisi getirilmiş. Çözüm olarak yönetimdeki düzeni güçlendirmek için kürekçilerden biri genel müdür atanmış, ve böylece kürekçi sayısı 5’e inmiş.

Japonlara yeni bir yarış teklif etme kararı alınmış. 9 kişilik Türk takımı Japonlarla bir yarış yapmak üzere yeniden yapılanmış. Tabi bizim takım yine ağır bir yenilgi almış.

Japon takımını yenmek konusunda çok kararlı olan Türk Takımı, alınan yenilgiler üzerine yeniden yapılanmasına karar verilmiş.  Yeni yapılanma şu şekildeymiş: 1 Genel müdür, 3 Bölgesel müdür, 3 Dümen şefi, 1 Dümenci, 1 Kürekçi. Yapılanmadan sonraki  yarışı  da Japonlar açık ara kazanmışlar.

Tepesi atan Türk şirketi yönetim kurulu hemen harekete geçmiş. Yapılan araştırmalar sonucu yarışın kaybedilmesinden kürekçinin sorumlu olduğu anlaşılmış ve işine son verilmiş.”

Bizim yönetmeliğimizin de fıkradakine benzer bir hali var. Neredeyse her sorun için bir  idareci kadrosu oluşturulmuş. Bu yönetmelikte, bünyesinde 6-8. Sınıf bulunmayan ilköğretim kurumlarının 150’den fazla öğrencisi olması durumunda bir müdür norm kadrosu ihdas edilmiştir.  Diğer kurumlara, bu sayının altında da olsa müdür kadrosu, öğrenci sayısı, okul türü ve müdür yardımcısı sayısı gibi kriterlere  bağlı olarak müdür başyardımcısı kadrosu verilmiştir. Müdür ile görev alanı olarak pek de farkı olmayan müdür başyardımcısı kadrosunun niye ihdas edildiğini, müdür yardımcısından farklı olarak ne iş yaptığını soracak olsak, cevaplayabilecek bir kişi bulunduğunu sanmıyorum. Ancak böyle bir kadro var. Ayrıca müdür başyardımcısı ile müdür yardımcısı arasındaki ek ders farkı ise ayrı bir yazının konusu.

Okullarımızda anaokulu, ilköğretim, ortaöğretim, özel eğitim, mesleki ve teknik merkezi olması gibi durumlarına bakılarak müdür yardımcısı kadrosu verilmiştir.  Ayrıca yatılı ve pansiyonlu, döner sermayeli, tam gün tam yıl uygulaması yapılması durumunda her bir özellik için bir müdür yardımcısı  kadrosu daha verilmiştir.  Ancak   müdür yardımcısı sayısı hiçbir şekilde 7 geçemeyeceği de belirtilmeden edilememiştir.  Böylece bir okulda  bir müdür başyardımcısı ve müdürü de eklediğimizde  idareci sayısı 9’a kadar çıkmaktadır.

Teknolojinin  bu kadar ilerlediği bir çok işlemin internet üzerinden yapıldığı bu çağda bu kadar çok idareciye gerek var mı? Bu sorunun üzerine  ciddiyetle durmalıyız.

Bizce her okulda bir eğitimden sorumlu bir müdür olmalıdır. Bu müdürün emrinde en fazla 2 müdür yardımcısı olmalı diğer işleri memurlar yapmalıdır.  Müdür ve müdür yardımcılarının derse girmesi gibi verimsizliği aşikar olan uygulamadan da vazgeçilmelidir.

İdareci sayısını düşürmek, öğretmen kadrosunun gereksiz işlerle heba edilmesini önlemenin yanında, kaynak israfına da son verecektir.