Bugün öğretmenler için ÖKBS, yani Öğretmen Kariyer Basamakları Sınavı var.
594 bin 598 bin öğretmen, "uzman öğretmen" veya "başöğretmen" olmak için sınava tabi tutuluyor. Öğretmenlerin 55 sendikası var? Bunlardan iktidar yandaşı olanlar, uygulamaya karşı çıkmadı. Ortak açıklama yapan 13 muhalif sendika ise Öğretmenlik Meslek Kanunu'nun ve sınavların iptalini istedi.
***
Hâkimleri, savcıları, mesleğe başlarken girdikleri ilk sınavdan sonra, uygun gördükleri bir zamanda kariyer planlaması için tekrar sınava alıyorlar mı? Yüksek Mahkemelerde görev yapmak için sınava girmeleri gerekiyor mu? Gerekmiyor. Peki öğretmeni neden kariyer sınavına alıyorlar? Öğretmene neden rütbe veriliyor...
2016 yılındaki darbe girişimine kadar subaylar, kurmay olabilmek için harp akademileri sınavlarına giriyordu. 2016 Türkiye askerî darbe girişiminden sonra "Kanun Hükmündeki Kararname" ile tüm askeri okullar ve liseler ile birlikte harp akademileri de kapatıldı ve "Enstitüler" adı altında Milli Savunma Üniversitesine bağlandı.
Milli Savuma Üniversitesi'ne bağlanan Harp Okulları ve Astsubay Meslek Yüksek Okulu'na askeri öğrenci alım süreçlerinde her yıl ortalama 32 mülakat komisyonu kuruluyor.
Tıp Fakültesi mezunları için, uzmanlık sınavı var. Sınav, "tıbbî yabancı dil sınavı" ve "bilim sınavı" olmak üzere iki basamaktan oluşuyor. Dil sınavını geçenler bilim sınavı sonucuna ve tercihlerine göre mevcut kontenjanlara yerleştiriliyor. Sınavları ÖSYM yapıyor.
Emniyette de komiser yardımcısı olabilmek için KPSS sınavında 70'in üzerinde puan almak ve mülakatı da geçmek gerekiyor. Tabii okuldan komiser yardımcısı olarak mezun edilenler de var...
Devlet memurları, genel olarak başka herhangi bir sınava tabi tutulmuyor.
***
Eğitim ise özelleştirilmektedir. Özel okullarda asgari ücretle çalışan öğretmenler var. Yaz tatili sırasında ücret alamıyorlar? Devlet okullarında da "sözleşmeli öğretmen" ve "ücretli öğretmen" uygulaması var. Sözleşmeli öğretmene kadrolu öğretmenin üçte ikisi kadar maaş veriliyor. Ücretli öğretmen ise haftalık ders saatine göre ücret alıyor. Bu da genelde asgari ücret kadar...
Genç bir öğretmen, "Bana göre öğretmenlerin uzmanlık ve başöğretmenlik sınavına mecbur edilmesinde, Atatürk'e verilen başöğretmen unvanının itibarsızlaştırılması da var" diyor ve ekliyor:
"Maalesef ideolojiler doğrultusunda hepimiz savrulmuş durumdayız. 55 sendika var ama ideolojik bölünmeden dolayı güçlü bir ses çıkaramıyorlar. Anayasa Mahkemesi'nin bu kanunu iptal etmesi gerekiyor.
Bu itibarsızlaştırma, sırayla yapıldı. Önce askere-polise sonra hâkimlere, sonra doktorlara, şimdi sıra bizde...
Geçen gün Twitter'da yeni atanmış bir öğretmenin bordrosunun altına yazılanları okuyunca bu meslekten iyice soğudum. Bu öğretmen 8700 TL civarında bir para almış kasım maaşında. Büyük şehirde yaşıyorsa zaten geçim derdinden, öğrencilerine faydalı biri olamaz. Anketler yapılıyor, 'Yapabileceğim başka bir iş olsa bırakırım' diyen öğretmenlerin sayısı az değil. Ben de dâhil. Eşim de öğretmen ve şu dönemde temel ihtiyaçları karşılamak dışında bir şey yapamıyoruz. Tek maaşlı aileleri düşünemiyorum bile. Daha evvel kenara üç beş bir şeyler koymamış olsak biz de iki maaşa rağmen sıkıntıya düşerdik..."
***
13 öğretmen sendikasının ortak açıklamasında ise kariyer sınavının öğretmene hakaret olduğu, mülakat uygulamalarının da liyakati ortadan kaldırdığı ifade ediliyor ve kanunun iptal edilerek öğretmenlerin görüşleriyle birlikte yeniden düzenlenmesi isteniyor.
Tabii bir de atanamayan öğretmenler geçeği var ki bu da yükseköğretimde bir planlama olmadığını gösteriyor... Yüzbinlerce öğretmen yetiştireceksiniz ama görev vermeyeceksiniz. Hiçbir meslekte, gençler bu kadar süründürülmüyor...
Arslan BULUT
