En büyük özelliği uzun ömürlü olan ve çıkarıldıktan sonra yıllarca tüketilebilen küp peynirler, aylar sonra kumdan çıkarılmaya başlandı. Sivas’ta kent merkezine 64 kilometre uzaklıkta bulunan Güney köyünde vatandaşlar asırlardır süren kuma küp peynir gömme geleneğini devam ettiriyor. Köyde yaşayan bazı kadınlar inek sütünden elde ettikleri peynirleri önce büyük bir taşın altına bırakıyor. Ardından peynirleri bidonlara dolduran kadınlar, evlerinin mahzen kısmında peynirleri kuma gömüyor. Burada 3 ile 6 ay arasında olgunlaşan peynirler isteğe bağlı olarak 12 aya kadar da durabiliyor. Aylar sonra kumun içerisinden çıkarılan Küp peynirler bozulmadan yıllarca tüketilebiliyor. Köyde yaşayan kadınlar şimdilerde bahar ayında kuma gömdükleri peynirleri çıkarmaya başladı. Köy dışından da talebin çok olduğu küp peynirleri yapmak için kadınlar aylar öncesinden sipariş alıyor. Tamamen doğal ve organik yollarla üretilen peynirlerin kilogram fiyatı ise 30 ile 40 Lira arasında değişiyor. “Bu peynirin son kullanma tarihi yok’’ Küp peynir yapan kadınlardan Necmiye Yazıcı, “Bu peyniri yapmaya ilkbaharda başlıyoruz. Yapım aşaması bayağı bir uzun sürüyor. 3 ya da 6 ay olgunlaştıktan sonra tüketiyoruz. Bu peynirin en büyük özelliği uzun ömürlü olması. Yazın bidonlara basıyoruz kışın yiyoruz. Sürekli kum ya da külde beklemesi, serin yerde durması, seviliyor olması da özelliklerinin arasında. Kaymakla sütü ayırıyoruz. Yavan olursa yavan yapıyoruz yavan peynir daha çok tercih ediliyor küp peynirde. Yağlı olursa yağlı peynirle yapıyoruz. Uzun ömürlü olduğu için insanlar daha çok tercih ediyor. Toprağa ve küle gömülmesinin nedeni serin olduğu için, olgunlaşması için, peynirin tadını alması için yapılıyor. Doğal yollarla olgunlaştırıyoruz. Alıcısı çok oluyor şu anda bile var. Sonbahara doğru yetiştiremiyoruz artık. İlkbahardan talepler oluyor sonbahara kadar hazırlıyoruz. Beğenen çok fazla, hiç yemeyip tattıktan sonra beğenenler oluyor, vazgeçemeyenler oluyor. Topraktan çıkarıp tüketmeye başladığın andan beri durabiliyor. Bu peynirin son kullanma tarihi yok. Her zaman yenilebilir, her zaman tüketilebilir’’ şeklinde konuştu. Tuğba Kervankıran ise, “Peynirlerimiz çok güzel oluyor. Sütten, kaymaktan, peynir torbaya boşaltıp tuzluyoruz. Daha sonra taşlıyoruz. Kuma, torağa gömüyoruz. Tadı daha güzel oluyor ve daha küpsü oluyor" dedi.