Lübnan'daki patlamaya sebep olan amonyum nitratın 6 yıl önce İstanbul Boğazı'ndan geçtiğinin belirlenmesi sonrası gözler Boğaz'daki geçişlere çevrildi. Haziran sonuna kadar 19 bin 224 gemi İstanbul Boğazı'ndan geçerken bunlardan bin 416'sını kimyasal yük taşıyan tankerler oluşturdu. Ayrıca 264 gaz tankeri yani LPG, LNG gibi yük taşıyan tanker Boğaz'ı kullandı. Benzer bir durum Çanakkale Boğazı'nda yaşandı. Bu yıl 6 ay içerisinde 20 bin 671 gemi Çanakkale Boğazı'ndan geçti. Bunlardan bin 582'si kimyasal yük taşıyan tanker, 341'de LPG ve LNG taşıyan tanker. BOĞAZ RAHATLAYACAK Boğaz'da tehlikeli gemi trafiğini azaltmak için hayata geçirilmeye çalışılan Kanal İstanbul Projesi'nin önemi son gelişmelerle bir kez daha ortaya çıkmış oldu. İstanbul Boğazı'nda son 50 yılda 385 kaza yaşandı, 20 de gemi battı. Kanal İstanbul projesiyle birlikte Boğaz'ın gemi trafik yükü azaltılacak. Tehlikeli madde taşıyan gemilerden dolayı oluşabilecek riskler minimize edilecek. Proje ile günde 500 bin yolcuyu seyahat ettiren şehir hatlarıyla, transit geçiş yapan gemilerin 90 derecelik dik kesişmelerinin oluşturabileceği ölümcül kaza risklerinin önüne geçilmiş olacak. Diğer yandan kent içi ulaşımda deniz yolunun payının arttırılması da bu proje ile mümkün olacak. EN ZORLU SU YOLLARINDAN Türk Boğazlarının fiziki özellikleri nedeniyle seyir bakımından dünyadaki en zor su yollarından biri olduğu biliniyor. Kanal İstanbul Projesi'nin ÇED raporunda, Boğazlardaki güçlü akıntılar, keskin dönüşler ve değişken hava şartlarının gemi seferlerini zorlaştırdığı vurgulanmıştı. Boğaz uluslararası ulaşımda olduğu kadar şehir içi ulaşımda da önemli bir rol oynuyor. Dünya ve Türkiye'deki ekonomik gelişmelere paralel olarak Boğazdaki trafik her geçen yıl artıyor. Özellikle tehlikeli madde taşıyan gemilerin sayısının ve taşınan yükün her geçen yıl artması olayı daha da tehlikeli bir hale getiriyor. Boğazlardan geçiş sisteminin belirlendiği Montrö Antlaşması'nın imzalandığı yıllarda İstanbul Boğazı'ndan yılda geçen gemi/tanker sayısı 3 bin iken bu sayı 30 yıl sonra (1985 yılında) yaklaşık 6 kat artarak 24 bine, 1995 yılında ise iki kat daha artarak 50 bin ulaştı. Halen, her yıl yaklaşık 43 binin üzerinde gemi Boğaz'ı geçse de Boğazlardan taşınan yük ve tehlikeli yük miktarı her geçen yıl artıyor. Ayrıca bir günde İstanbul'un iki yakası arasında karşılıklı sefer yapan şehir hatları gemileri, deniz otobüsleri ve botlarının sayısında da artış olduğu belirtiliyor. TÜM RİSKLER İÇİN HAZIRLIK Kanal İstanbul projesinde tüm riskler araştırıldı. Kanalda 7 adet acil bağlanma alanı ve 2 adet demirleme alanı belirlendi. Ayrıca, Kanal boyunca seyir, can ve mal emniyetinin gerektirdiği her türlü elektronik izleme sistemleri ve seyir yardımcıları da bulunacak. Kılavuzluk ve römarkaj hizmetleri tecrübeli kaptan ve personel ile hizmet verecek. Kanalda 30 römorkör, palamar botları, SAR botları ve Acil Müdahale Gemisi bulunacak. Osman Çobanoğlu Türkiye