İktidar tarafından polis, öğretmen, hemşire ve din görevlileri ile idarecilerin ek göstergelerinin 3.600’e çıkarılacağı sözü verildi. Gelinen noktada bu işin çok boyutlu ve çok kapsamlı bir çalışmayı gerektirdiği ortaya çıktı. 3600 ek gösterge artışının tıkanıklıklarını maddeler halinde açıklamaya çalışacağız. 1- Memur Sendikalarınca 3600 ek göstergenin yayıngınlaştırılması talebi 3600 ek göstergenin uzun bir süredir çıkarılamamasının en önemli sebebi ortaya çıkacak maliyet artışıdır. Ayrıca, idareciler, öğretmenler ve polisler dışındaki meslek gruplarının da 3600 ek gösterge talebi çalışmayı iyice içinden çıkılmaz hale getirmiştir. Nitekim Memur Sendikaları üç grubun dışındaki memurlara da 3600 ek gösterge artışı talebinde bulunmaya başlamışlardır. Bu nedenle diğer meslek gruplarının ek göstergelerinde de artış talebi dikkate alındığında ek gösterge artışının nasıl bir çarpan etkisi oluşturacağı tahmin dahi edilemiyor. 2- Ek gösterge cetvelindeki dengenin bozulma riski Özellikle ek gösterge cetvelinin kendi içerisinde bir dengeye oturduğu dikkate alındığında yapılacak değişiklikle bu dengenin ciddi şekilde bozulacağı açıkça görülüyor. Polis, öğretmen, hemşire ve din görevlilerinin ek göstergelerinin verilecek 3600 ek gösterge ile daire başkanı ve genel müdür yardımcılarının ek göstergeleri eşit hale geliyor. Dolayısıyla oluşacak dengesizliğin titiz bir çalışma ile giderilmesi gerekiyor. 3- Ek gösterge artışı ile emekli maaşlarındaki artış bütçe dengesini ciddi şekilde bozar 3600 ek gösterge eşik değerdir. Çünkü, 3599 ek gösterge olması dahi istenen sonucu almaya yetmiyor. İlla ek gösterge 3600 olursa bir anlam ifade ediyor. 3600 ek gösterge talebi yıllardır vardı ama bütün baskı ve ısrarlara rağmen sonuç alınamıyordu. Sonuç alınamamasının en büyük sebebi ise bütçeye getireceği yük, büyük bir kesimi ilgilendirmesi ve böyle bir değişikliğin domino etkisi yapacağıydı. Nitekim birçok meslek grubu hemen biz de isteriz demeye başladı ve siperde bekleyen sendikalar da bu taleplere sessiz kalmadı. Hatta ek göstergesi olmayan yardımcı hizmetler sınıfı personeli de ek gösterge istemeye başladı. Yapılacak bu düzenleme hem çalışanları, hem emekli olacakları, hem de mevcut emeklileri doğrudan etkileyecektir. 3.600 ek gösterge 5434 sayılı kanun’a tabi personel açısından anlam ifade etmektedir. Yani 15.10.2008 tarihinden önce memur olanlar açısından önem arzetmektedir. Çünkü, 3.000 ek gösterge ile 3.600 ek gösterge arasında emeklilik açısından oldukça fark vardır. Bunun sebebi ise emekli maaşı hesabında yer alan en önemli parametrelerden birisi olan En Yüksek Devlet Memuru Maaşı’nın (9500*maaş katsayısı) belirli bir oranı ek göstergeye göre belirlenmektedir. Konuyu daha net hale getirmek gerekirse, 5434 sayılı Kanun’un ek 70’inci maddesine göre; Zam, tazminat ve ödenekler ile benzeri ödemeler toplamına karşılık gelmek üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi En Yüksek Devlet Memuru Aylığı (ek gösterge dahil) brüt tutarının; – Ek göstergesi 8400 ve daha yüksek olanlarda % 240’ına, – Ek göstergesi 7600 (dahil) -8400 (hariç) arasında olanlarda % 200’üne, – Ek göstergesi 6400 (dahil) - 7600 (hariç) arasında olanlarda % 180’ine, – Ek göstergesi 4800 (dahil) - 6400 (hariç) arasında olanlarda % 150’sine, – Ek göstergesi 3600 (dahil) - 4800 (hariç) arasında olanlarda % 130’una, – Ek göstergesi 2200 (dahil) - 3600 (hariç) arasında olanlarda % 70’ine, – Diğerlerinde % 40’ına, tekabül eden miktarı emeklilik keseneğine ve kurum karşılığına tabi tutulmaktadır. Buradaki rakamlar toplu sözleşmeyle 15’er puan arttırılmıştır. Bu maddeye göre, 3.000 ek göstergeli çalışan bir personelin emekli keseneğine esas tutarına yani 9500*0,130597*% 85 = 1.055 TL ilave edilerek % 14 kesinti yapılırken emekli olan aynı personelin emekli maaşına esas unsurlarına bu tutar kadar ilave edilmektedir. Bu personelin ek göstergesi 3.600 olduğunda ise 9500*0,130597*% 145 = 1.799 TL ilave edilerek % 14 kesinti yapılırken emekli olan aynı personelin emekli maaşına esas unsurlarına bu tutar kadar ilave edilmektedir. Dolayısıyla çalışırken emekli kesintisi nedeniyle maaşı düşen personel emekli olduğunda maaşına yapılan ilaveden dolayı bayram yapmaktadır. Ayrıca bu tutar emekli ikramiyesi hesabına da yansımaktadır. Örnek: Ek göstergesi 3.000 iken 3.600 ek göstergeye yükseltilen 25 hizmet yılı olan bir öğretmenin emekli aylığı 2.926 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık tutarı 3.568 TL’ye yükseltilecektir. Aradaki emekli maaş farkı ise 642 TL olacaktır. Bu öğretmenin emekli ikramiyesi 93.794 TL iken ek göstergesi 3.600 olduğunda bu tutar 114.363 TL’ye yükseltilecektir. Aradaki ikramiye farkı ise 20.569 TL olacaktır. Örnek: Aynı öğretmenin 30 hizmet yılı olması halinde ise; Emekli aylığı 3.121 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık tutarı 3.806 TL’ye yükseltilecektir. Aradaki emekli maaş farkı ise 685 TL olacaktır. Bu öğretmenin emekli ikramiyesi ise 112.552 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu tutar 137.235 TL’ye yükseltilecektir. Aradaki ikramiye farkı ise 24.683 TL olacaktır. Dolayısıyla hizmet süresi arttıkça hem emekli maaşı hem de emekli ikramiyesi arasındaki fark artarak devam etmektedir. Sonuç olarak, ek göstergesi 3.000’den 3.600’e yükselen bütün personel aynı şekilde emekli maaşı ve ikramiye artışı alacaktır. İkramiye artışından ise sadece emekli olanlar yararlanacaklardır. 2.200 ek göstergeli yöneticilerin de ek göstergesi 3.600 olacağı için bu kesimden gelecek bütçe açığı da önemli bir handikap olarak karşımıza çıkıyor.Nitekim yıllardır emekliliği geldiği halde maaşlarındaki şok düşüşten korktukları için emekli olamayan şube müdürü ve eşiti görevlerde bulunan yöneticiler adeta bu haberle bayram ettiler. Çünkü mevcut düzenlemeye göre şube müdürü ile memurun emekli maaşı arasında fark bulunmamaktadır. Taahhüt edilen düzenleme gerçekleşirse 30 yıl üzerinden emekli olan şube müdürü ve eşiti görevlerde bulunan yöneticilerin emekli aylığı 3.035 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık tutarı 3.806 TL’ye yükseltilecektir. Aradaki emekli maaş farkı ise 771 TL olacaktır. Bu şube müdürü ve eşiti görevlerde bulunan yöneticilerin emekli ikramiyesi ise 109.418 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu tutar 137.235 TL’ye yükseltilecektir. Aradaki ikramiye farkı ise 27.817 TL olacaktır. Hizmet süresi arttıkça da hem emekli maaşı hem de emekli ikramiyesi arasındaki fark artarak devam edecektir. 4- Ek gösterge artışı sonrasında çalışanların maaşında 153 TL düşüş olacaktır Düşünülen düzenleme elbette emeklilik açısından olağanüstü bir öneme sahiptir. Ancak, yukarıda da bahsedildiği üzere emeklilik kesintisine tabi matrah arttığı için ister istemez maaşlarda düşme olacaktır. Dolayısıyla bu kadar güzel bir düzenlemeyi düşünen irade çalışanların maaşlarındaki düşmeyi de önleyecek düzenleme yapacaktır. Örnekle açıklamak gerekirse ek göstergenin 3000'den 3600'e çıkması halinde ele geçen maaşta 153 TL düşüş olacaktır. 5- 5510 sayılı Kanun’a tabi olanların emekli maaşı ve ikramiye artışı nasıl olacak? 5510 sayılı Kanun’la 15.10.2008 sonrası memuriyete başlayanların emekli maaş hesabı prime esas kazanç üzerinden yapılacağı için ek göstergenin 3000’den 3600’e yükseltilmesinin katkısı brüt 600*0,130597 = 78 TL kadar olacaktır. Yani 5510 sayılı Kanuna tabi olanalrın emekli maaşına yaklaşık 60 TL kadar artış olacaktır. Ancak, bunların emekli ikramiyesi de 5434 sayılı Kanuna tabi olanlar gibi olduğundan bunlar da emekli ikramiyesi artışından yararlanacaklardır. Dolayısıyla ek gösterge artışında 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlarla 5510 sayılı Kanuna tabi olanalr arasında emekli maaşı adaletsizliği ortaya çıkacaktır. 6- Bu düzenlemenin yıllık maliyetinin hesaplanmasındaki zorluk Düzenlemenin kapsamında olan emekli sayısı bilinmemekle birlikte böyle bir düzenleme yapıldığında en az 1 milyon kişi etkilenecektir. Maliyet ise en az; 642 * 1.000.000 * 12 = 7.704.000.000 TL olacaktır. 5434 sayılı Kanun kapsamında olup da emekli olan her kişi maliyeti aynı şekilde arttıracaktır. Yeni emekli olacaklara yapılacak maaş ödemeleri ile ikramiye ödemelerindeki fark ise dikkate dahi alınmamıştır.