Çin'in ilk uzay istasyonu için uzaya yolladığı ilk modülü taşıyan roketin gövdesi kontrolden çıktı. Şimdiye kadarki en kontrolsüz "geri dönüşün" yaşandığı belirtilirken; saatte 27 bin 600 kilometre hızla Dünya'nın etrafından dönen gövdenin atmosferden geçmeyi başaran parçalarının nereye düşeceğinin bilinmemesi endişe kaynağı oldu. ABD Savunma Bakanlığı sözcülerinden Mice Howard, roket kalıntılarının 8 Mayıs'ta düşmesini beklediklerini ancak nereye düşeceğinin, gezegene inmesine saatler kala tahmin edilebileceğini ifade etmişti. Roket, geçtiğimiz hafta 29 Nisan'da, gelecekteki Çin Uzay İstasyonu'nun (CSS) yaşam alanları olacak Tianhe modülünü başarıyla fırlattı. Ancak roket kontrolden çıktı ve planlanan güvenli alanın dışına düşebilme ihtimali doğdu. Long March 5b'nin okyanusta önceden belirlenmiş bir noktaya inmesi planlanıyordu. Ancak uzmanlar, roketin kontrolden çıkması sonrası büyük parçaların yerleşim alanlarına düşebileceği konusunda uyarıyor. DAHA ÖNCE FİLDİŞİ SAHİLİ'NE DÜŞMÜŞMÜ Roketin yerleşik bir alana inebileceğine dair ihtimallerin varlığı bilim insanlarını korkutuyor. En son Mayıs 2020'de bir roket fırlatıldığında, enkaz Fildişi Sahili'ndeki köylere düşmüştü. Bilim insanları roketin ne zaman düşeceğini bilemiyor ancak tahminlere göre 10 Mayıs 2021'den önce düşüş gerçekleşecek. Harvard Üniversitesi’nde araştırma yürüten uzay bilimci Jonathan McDowell, roket parçalarının kuzey ve güney yarımkürede 41. enlemler arasına düşebileceğini söyledi. ABD'nin New York şehri ile İspanya'nın başkenti Madrid, güneyde de Şili'nin güneyi ve Yeni Zelanda'nın Wellington şehri arasında bir alana düşebileceğini ifade etti. McDowell, Çin'in daha önce uzaya yolladığı roketlerden biriyle de benzer bir sorununun yaşandığını hatırlattı: "Son yolladıkları Long March-5B roketinden büyük metal parçalar gökyüzünde uçuşmuş, Fildişi Sahili'nde birçok binaya zarar vermişti. Çoğu yeryüzüne düşmeden yanıp yok olmuştu ama düşen büyük metal parçalar da vardı. Neyse ki kimse yara almadı." Bilim insanları bu parçaların yerleşim alanlarına isabet etmesi durumunda pek çok kişinin hayatını kaybedebileceği uyarısında bulunuyor. En kötü senaryonun gerçekleşmesi durumunda çok sayıda can kaybı yaşanabilir. ABD ordusunun '2021-035B' adını verdiği, hafta sonu 80 kilometre daha alçakta 'dolaşmaya' başlayan ve bugün itibarıyla saatte 27 bin 600 km hızla hareket ettiği belirlenen roketin yönü orbit.ing-now.com adresinden izlenebiliyor. ABD'DEN UYARI Çin basınında, ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığının kontrolden çıkan roketle ilgili açıklamasına ilişkin bir habere rastlanmazken, resmi makamlar da konuya ilişkin bilgi vermedi. ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığının, Çin'e ait kontrolden çıkmış bir roketin, hafta sonu Dünya'ya düşmesini beklediği ve bu roketin güzergahını takip etmeye devam ettiği bildirilmişti. ABD Savunma Bakanlığı sözcülerinden Mice Howard, roket kalıntılarının 8 Mayıs'ta düşmesini beklediklerini ancak nereye düşeceğinin, gezegene inmesine saatler kala tahmin edilebileceğini ifade etmişti. Devasa roketin kontrolden çıktıktan sonra bir kısmının atmosferde yandığı belirtilmişti. Roketin sağlam kalan bazı parçalarının ise yerleşim alanlarına düşmesinden endişe ediliyor. LONG MARCH 5B 29 NİSAN'DA FIRLATILMIŞTI Çin Uzay İstasyonu’nun ilk parçası ve çekirdek modülü Tienhı'yı (Gök Uyumu) uzaya taşımak için Long March-5B roketi 29 Nisan'da uzaya fırlatılmıştı. Fırlatılmanın ardından Tianhı modülü roketten ayrılarak planlanan yörüngesine girmişti. Roketin ana gövdesinin de Dünya'da önceden planlanan bir noktaya inmesi gerekiyordu. Fırlatmayı Çin Başbakanı Li Kıçiang ve devlet erkanı başkent Pekin'deki bir merkezden izlerken, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Vınçang Uydu Fırlatma Merkezi personeline tebrik mesajı göndermişti. TIENGONG-1 DE KONTROLDEN ÇIKARAK ATMOSFERDE PARÇALANMIŞTI Çin'in 29 Eylül 2011'de yörüngeye fırlattığı uzay mekiği Tiengong-1 (Gök Saray) 2016’da görevini tamamlamıştı. Mekik 2018'de dünyaya inişi sırasında kontrolden çıkarak dünya atmosferine girmişti. Güney Pasifik'e doğru yönelen Gök Saray-1 büyük oranda atmosferde parçalanmıştı. O dönemde Gök Saray-1'in Türkiye'ye düşmesi ihtimali üzerinde de duruluyordu.