20 TL ödeyerek güvenli bir şekilde araba sahibi olmak mümkün. Dolandırıcılığı ve para taşıma riskini ortadan kaldıran ‘Noterlik İşlemlerinde Güvenli Ödeme Sistemi’ 3 Şubat 2020’de devreye alınmıştı. Bu sistemi hizmet bedeli 20 lira olmasına rağmen 1.5 yılda sadece 4 bin 328 kişi kullandı. Oysa yılda 8 milyona yakın ikinci el oto alım satımı yapılıyor. Sistem kullanılmadığı için her gün yeni bir dolandırıcılık olayı yaşanıyor. Araba piyasasında pandemi döneminde kırılan tedarik zincirinin etkileri halen sürüyor. Özellikle çip tedariğinde sıkıntı birçok markanın üretimini durdurmasına neden oldu. Dövizdeki dalgalanma, artan talebe rağmen sıfır araç bulunamaması, özellikle ikinci el pazarının daha hareketli olmasını sağlıyor. Bu yıl 8 milyon ikinci el araç alım-satımının yapılması öngörülüyor. Rakam yüksek olunca dolandırıcılar özellikle bu ticaretteki boşluklardan yararlanmak için fırsat kolluyor. İŞLEMLERİ RİSKE ATMAYIN Uyarılara ve önlemlere rağmen mağduriyetlerin önüne maalesef geçilemiyor. Kaporasını kaptıran, parasını havale ettikten veya elden verdikten sonra aracı devralamayan, sahte dekonta güvenip aracını devreden ve bu yüzden on binlerce lira zarara uğrayanlar var. Ancak tüm bu riskleri ortadan kaldıran, Adalet Bakanlığı öncülüğünde Türkiye Noterler Birliği, İçişleri Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı’nın ortak çalışması sonucunda 3 Şubat 2020’de ‘Noterlik İşlemlerinde Güvenli Ödeme Sistemi’ devreye alınmıştı. HER ADIMDA BİLGİLENDİRİYOR Uygulamayla vatandaşların nakiti taşıması esnasında parasının çalınması veya kaybolması riskleri ortadan kalkıyor. Satış bedeli, noterde işlem gerçekleştirilmeden satıcının hesabına geçemeyeceğinden alım-satım daha güvenli bir şekilde yapılıyor. Uygulama kapsamında yine alım-satım işleminin her aşamasında alıcı ile satıcı SMS (kısa mesaj) ve elektronik posta ile bilgilendiriliyor. Bu avantajına rağmen Adalet Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, sistemden şu ana kadar sadece 4 bin 328 işlem yapılmış. MOBİL BANKACILIKLA YAPILABİLİYOR Güvenli Ödeme Sistemi (bankalarda Güvenli Araç Alım Satım Sistemi olarak da geçiyor) tüm noterliklerde uygulanıyor. Ya çok bilinmiyor ya da notere gitmeden önce sisteme entegre olan bankadan başvuru yapmak zahmetli bir işlem gibi görülüyor. Mobil bankacılık sistemi üzerinden de ‘ödemeler’ menüsü altında hızlıca yapılabilecek bu işlem sayesinde ikinci el araç satışında olası sahteciliklerin önüne geçiliyor. İşlem kabul eden bazı bankalarda müşteri olmak bile gerekmiyor. NOTERDE BUNLARI HATIRLAYIN Notersiz satış yapmayın, kafanıza takılan soruları noter görevlisine sorun. Notere giderken parayı gönderen kişi ‘işim çıktı’, ‘cenazem var’ bahanesiyle aracı başkasına devretmenizi isterse, uzak durun. Eğer araç nakit paraya satılıyorsa, aracın satış bedeli noterde katibin önünde sayılarak alınabilir. Noter satış belgesi ve araç ekspertiz belgesi benzeri evrakları saklayın. Aracınızı satarken yanınızda birisi olsun. Şüpheli işlemlerde konu yargıya intikal ederse şahitle ispat gerekebilir. SÜREÇ NASIL İŞLİYOR? Önce satıcı, banka üzerinden ‘Güvenli Ödeme Sistemi’nde başvuru oluşturacak ve alıcı bilgilerini girecek. Bu noktada aracı kim devralacaksa ödemeyi yapacak kişinin de aynı olmasına dikkat edilmeli. Alıcı, cep telefonuna gelen referans numarası ile alıcı kaydını yaparak işlemi onaylayacak. Alıcı daha sonra satış bedelini bankanın belirlediği hesaba referans numarasını belirterek yatıracak. Para bu hesapta satış işlemi bitene kadar bloke edilecek. Araç bedeli güvenceye alındıktan sonra taraflara devir için notere gitmeleri gerektiği SMS’le bildirilecek. Taraflar referans numarası üzerinden devir tescil işlemlerini noterde gerçekleştirecek. Noterde imzalar atılınca bankanın güvencesinde bulunan araç bedeli, satıcının hesabına aktarılacak. Satış işlemi gerçekleşmezse emanet hesaptaki para, alıcının hesabına iade ediliyor. Sistemin kullanım ücreti sadece 20 lira. Tescil işlemi gerçekleşmemişse ücret alınmıyor. Noterde tescil işlemi gerçekleşene kadar istenilen an alıcı veya satıcı işlemi iptal edebiliyor.