Yenişafak Gazetesi köşe yazarlarından Ahmet Ünlü bugünkü yazısında SİGMA tarafından hazırlanan ilkelerin insan kaynakları yönetiminde bazı hususları hatırlattığını bildirdi. Ünlü yazısında: Üzülerek belirtmek isteriz ki geçmişi başarılarla dolu bir millet olmamıza rağmen unutkanlık hastalığına tutulduğumuzu da bilmemiz gerekiyor. İşte SIGMA tarafından hazırlanan kamu yönetimi ilkelerinden özetle bahsederek kamu yönetiminde unuttuklarımızı hatırlamaya çalışacağız. Kamu personelinde profesyonellik nasıl sağlanır? Kamu personelinde profesyonellik iyi yönetim standartları ve insan kaynağı yönetimi uygulamalarıyla sağlanır. Devlet memurlarının liyakate dayalı işe alım ve işten çıkarma süreci, hangi hükümetin görevde olduğuna bakılmaksızın olabildiğince etkin politikalar geliştirmek ve uygulamak için gereken liyakate dayalı ve sürdürülebilir kamu hizmetini sağlamak için çok önemlidir. Profesyonel kamu hizmeti için sağlıklı istihdam usullerinin uygulanıyor olması önkoşuldur ancak bunlar, ücretlendirme, performans değerlendirme, profesyonel eğitim ve gelişim, dürüstlük tedbirleri ve disiplin prosedürleri gibi diğer insan kaynakları yönetim araçları ile tamamlanmalıdır. Bu araçlar sadece değerli çalışanları kamu hizmetine çekmek için değil, aynı zamanda devletin stratejik hedeflerinin gerçekleştirilebilmesi için bu çalışanları tutmak ve motive etmek için de gereklidir. İşe alım süreci nasıl olmalıdır? Devlet memurlarının işe alım süreci, her aşamasında liyakate ve eşit muameleye dayalıdır; devlet memurlarının bulundukları seviyeden daha alt bir seviyeye indirilmesi veya işlerine son verilmesine ilişkin kriterler açık ve nettir. Bu çerçevede aşağıda maddeler halinde işe alım süreci kriterlerine yer verilmiştir: 1. İster kurum içinden ister kurum dışından olsun kamu hizmetine seçme ve yerleştirme süreci, devlet memurunun sınıfı/kategorisine bakılmaksızın açıkça liyakate ve fırsat eşitliğine dayalıdır. 2. Kamu hizmeti pozisyonlarına başvurmak için genel uygunluk kriterleri ve işe alımın kaliteli bir süreç olmasını sağlayan genel hükümler birincil mevzuatta belirtilmiştir. Her bir kategoriye/sınıfa giriş için spesifik gereklilikler, iş tanımları, yetkinlik profilleri, seçme yöntemleri, puanlama sistemleri ve seçme komisyonlarının üyelerine ilişkin ayrıntılı usuller ağırlıklı olarak ikincil mevzuatta açıklanmaktadır. Bu kuralların bizde ne kadar uygulandığını herhalde hatırlatmaya gerek yoktur. 3. Seçme ve işe alım komisyonlarında görev alan kişiler, kamu hizmetinde farklı pozisyonlara başvuran adaylarda aranan farklı beceri ve yetkinlikleri değerlendirebilecek uzmanlığa ve deneyime sahip ve siyasi baskıdan etkilenmeyecek kişiler olmalıdır. 4. İşe alınmayan adayların adil olmayan işe alım kararlarına itiraz etme hakları vardır. 5. Kamu hizmetine başvuran kişiler ve işe alınanlar eşit muamele ilkesi doğrultusunda bütün idari kurumlarda ayrımcılığa karşı korunur. Kanunun açıkça belirttiği durumlarda, işe alım sürecinde kapsamlı hakkaniyetli temsil dikkate alınır. 6. Devlet memurlarının bulundukları seviyeden daha alt bir seviyeye indirilmeleri ve istihdam ilişkisinin sona erdirilmesine ilişkin nesnel kriterler kanunda açık ve net bir şekilde açıklanmıştır. 7. Bulundukları seviyeden daha alt bir seviyeye indirilen ya da işten çıkarılan devlet memurlarının itiraz etme hakkı vardır. Yukarıda belirtilen kuralların hangi birisine itiraz edilebilir ki. Bu kuralların katı bir şekilde hem merkezi idarede hem de yerel yönetimlerde uygulanması halinde hiçbir sorun kalmayacağını söylemek abartı olmayacaktır. Özellikle personel alımlarında liyakat ve fırsat eşitliğinin şeffaf bir şekilde kamu yönetiminde merkeze alınmasının çözemeyeceği hiçbir sorun yoktur. Üst kademe yöneticilerine baskı yapılmamalıdır Üst yönetim kademelerinde bulunan kamu personeline doğrudan veya dolaylı siyasi baskı yapılması engellenir. Bu ilkenin batıda da doğuda da geçer bir ilke olduğunu herhalde hatırlatmaya gerek yoktur. Bu ilke doğrultusunda aşağıdaki hususlara uyulması gerekmektedir. 1. Kamu hizmetinde, siyaset ve idarenin ara yüzünde bulunan üst yönetim pozisyonlarının kategorisi/sınıfı/seviyesi, kamu hizmeti kapsamına alınmıştır (devlet memurları ile siyaseten atanan çalışanlar arasındaki üst ayrım çizgisini belirleyen, genellikle bakanlıklarda bakan yardımcıları, kurumlarda genel müdürdür). 2. Üst yönetim pozisyonları için işe alım kriterleri açık ve net bir şekilde belirlenmiştir ve açıklanmıştır. 3. Üst yönetim pozisyonları için kurum içinden ya da dışından seçme ve işe alım süreci liyakate, fırsat eşitliğine ve yarışmaya dayanır. 4. Üst düzey yönetim pozisyonlarında olan devlet memurlarının istihdam ilişkileri ancak kanunda açıkça belirtilen durumlarda ve kanunun koyduğu usul hükümlerine göre sona erdirilebilir. Görüleceği üzere SIGMA tarafından hazırlanan Kamu Yönetimi İlkeleri'nin incelenmesinde bizlerin hatırlaması gereken birçok husus olduğunu açıkça görüyoruz. Acı ama başkaları tarafından bizlere hatırlatılan birçok kıymetli kural bulunmaktadır. Özellikle üst kademe yöneticiliklerine yapılacak atamalarda sıkı kurallar konulması ve bu kurallara uyulması başlangıçta can sıkıcı olabilir ama ilerleyen süreçte meyveleri alınacaktır. Kamu hizmetinde kaliteyi arttırmak istiyorsak her alanda sıkı kurallar konulmalı ve tavizsiz uygulanmalıdır. Sonuç olarak "Hakikatin" bizlerin yitik (kayıp) malı olduğunu bilerek doğrulara dört elle sarılmamız gerekiyor. Ümit ederiz ki bu anlatılanları birileri okuma zahmetine katlanır da kamu yönetiminde neleri yanlış yaptığımızı sorgularlar. Kaynak : Yeni Şafak