Eğitim-Bir-Sen Sakarya 1 No’lu Şube Yönetim Kurulu üyeleri Adapazarı İlçe Temsilcisi ve Meslek Liselerinin farklı bölümlerinden öğretmenlerin katılımı ile “Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumları İle İlgili Yapılmak İstenen Çalışmaların Değerlendirilmesi Çalıştayı” gerçekleştirildi. Eğitim-Bir-Sen Sakarya 1 Nolu Şube ‘’Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumları İle İlgili Yapılmak İstenen Çalışmaların Değerlendirilmesi Çalıştayı” Sonuç Bildirgesi aşağıdaki gibidir. SONUÇ BİLDİRGESİ A) DURUM TESPİTİ Son dönemlerde gerek yazılı gerekse görsel basın-yayın kuruluşlarında Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumlarının Mevcut Durumlarının Güçlendirilmesi ve İyileştirilmesi konulu bir takım çıkan haberler ile Milli Eğitim Bakanlığı ve bağlı müdürlüklerin yetkililerinin sözlü ve yazılı beyanları olmuştur. Bu çerçevede mesleki eğitimle ilgili eğitimcilerimizde oluşan endişelerin, sıkıntıların ve mesleki ve teknik eğitimin önündeki engellerin tespit edilmesi, çözüm yollarının belirlenmesi amacıyla Sakarya’da bulunan çeşitli Mesleki ve Teknik Liselerde görev yapmakta olan eğitimcilerimizle gerçekleştirilen bir çalıştay sonucunda bu değerlendirme oluşturulmuştur. Bu değerlendirme herhangi bir ön yargıdan uzak şekilde yapılmıştır. Amaç köklü bir geçmişe sahip Mesleki Eğitimingüçlendirilmesi ve iyileştirilmesi için doğru durum tespitinin yapılmasıdır. Daha önce fizibilite çalışması yapılmadan, tüm paydaşların fikirleri alınmadan, olgunlaştırılmadanhayata geçirilmiş uygulamaların neticeleri mesleki eğitimin gelişimine istenilen katkıyı sağlayamamıştır. Ancak sağlıklı bir durum tespitinden sonra istenilen ve hedeflenen bir Mesleki ve Teknik Eğitime kavuşabileceğimiz aşikârdır.Bu nedenledir ki bizler bu çalıştay sonucunda Mesleki ve Teknik Eğitim ile ilgili durum tespiti, sorun alanları ve çözüm önerilerimizi sunduk. B) SORUN ALANLARI 1- Okullarda Bulunan Bölümlerin Taşınması İle İlgili: a.Köklü birer tarihe sahip okullarda görev yapan öğretmenlerle iletişim kurmadan bazı bölümler taşınmaya çalışılmaktadır. b.İl merkezimizde kuzey ve güney bölgelerinde iki meslek lisesi bulunmaktadır. Bu konumu belirleyenler isabetli olarak bunu yapmışlardır. Meslek liselerine giden öğrencilerin aileleri orta ve alt ekonomik gelir seviyesindedir. Veliler yol parasını düşünerek kendilerine en yakın meslek okulunu tercih etmektedir. Bölümlerin taşınması maddi durumları zayıf ailelerin yol masraflarını arttıracaktır. c. Bölümlerin birleştirilmesi bazı okulları adres olarak daha dezavantajlı hale getirecektir. Örneğin; daha merkezi konumda olan IMKB Sakarya Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Fatih Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne göre daha fazla öğrenci çekecektir. Bu durumda bazı bölümlerde öğrenci sayısı azalacaktır. Bu da ihtiyaç duyulan, aranan (ara) eleman ihtiyacını arttıracaktır. Aynı endişe Şen Piliç Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve ilimizdeki diğer kurumlar için de geçerlidir. d. Okullar arasında bölümlerin taşınması oldukça maliyetli olacaktır. Makine ve tezgâhların zarar görmeden taşınması, atölyelerin tekrar dizayn edilmesi, tadilatların yapılması maddi anlamda ciddi bir yük getirecektir. Bu maliyetleriniddia edildiği gibi, bilhassa Okul- Aile Birlikleri tarafından karşılanması hiç de doğru bir yaklaşım olmayacaktır. e. Daha önceki yıllarda bugün düşünülen bölümleri birleştirme örneği, Mobilya ve İç Mekan Tasarım Alanının Fatih Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nden İMKB Sakarya Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne taşınmasıyla yaşanmıştır. Sonuçta, mevcut alanın öğrenci sayısı artmadığı gibi daha da azalmıştır. f. Bölümlerin sayılarının, kontenjanlarının plansız bir şekilde ve gereksiz yere düşürülmesi sonucu gelecekte OSB bölgelerinin ihtiyacı olan kalifiye eleman ihtiyacı daha da büyüyecek ve insan kaynağı sıkıntısı ortaya çıkacaktır.Bu nedenle çalışmalar iyi etüt edilmeli, piyasa ihtiyaçları dikkate alınmalı, orta ve küçük çaplı işletmelerinde talepleri göz önünde bulundurulmalıdır. 2- Anadolu Liseleri ve Diğer Liselerin Kontenjanları İle İlgili: Bakanlığımızın mesleki eğitimle ilgili hedefleri doğrultusunda ilimizde lise kontenjanları oluşturulurken dengeler göz önünde bulundurulmalıdır. Zira ilimizde 6 OSB, bunun yanında orta ve küçük çaplı birçok işletme bulunmakla beraber, Sakarya Büyükşehir milyonluk bir nüfusu içinde barındırmaktadır. İş gücü piyasası ve ülkemizin Endüstri 4.0 gelecek vizyonu dikkate alınarak mesleki eğitim kontenjanları belirlenmelidir. 3- Özel Meslek Liseleri İle İlgili: a.Son yıllarda ülkemizde ve ilimizde özel meslek liseleri açılmaktadır. Standart atölye donatım yönetmeliğine göre atölyelerin standart donatımların en az %70 ‘ne sahipolması gereklidir. Açılan özel mesleki ve teknik liselerin atölye ve donatım durumlarının yeterli olup olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır. b.Meslek liseleri, fen liseleri, güzel sanatlar liseleri ve Anadolu liselerinden öte kendine has bir takım özellikler taşırlar. Gerekli olan makine, cihaz, teçhizat olmadan özel okullara yapılacak yönlendirme doğru bir tercih olmaz. Bu da mesleki eğitimin kalitesini daha da düşürür. Bunun yerine,OSB destekli meslek liselerinin oluşturulması meslek liselerinin geleceği açısından daha isabetli olacaktır. c. Milli Eğitim Sistemi içerisinde Özel Meslek Liselerine teşvik verilmektedir. Buradaulaşılmak istenen amaç özünde iyi niyet içerse de, mevcut meslek liselerimizde ve eğitimcilerimizde “Acaba meslek liseleri özelleştiriliyor mu?” endişesine de ayrıca sebep olmaktadır. Böylelikle kaygımız, var olan kalitenin daha da azalacak olması, öğretmen ve öğrencilerimizin ise yeni mağduriyetleri yaşayacak olmalarıdır. C) ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ Bakanlık öğrenci kapasitesini yitirmiş, atıl duruma düşmüş, öğrencisi az olan meslek liselerinin birleştirilmesini amaçlamaktadır. Bizim şu okul buraya, bu okul şuraya gitsin-gelsin diye bir derdimiz bulunmamaktadır. Sakarya genelinde bulunan meslek liselerine giden toplam öğrenci sayılarında geçmiş yıllara göre bir erime yaşanmaktadır. Her sene, bir önceki seneden daha az öğrenci meslek liselerine gelmektedir. Bakanlığın isteyen istediği okula gidecek uygulaması Meslek Liselerine gelen öğrenci sayılarını azaltmıştır. Buna karşılık Anadolu Liselerinin kontenjanları arttırılmıştır. Anadolu Liselerinde yer açabilmek için, uygun olmayan yerler bile sınıfa çevrilmiştir. Anadolu Liselerinin kontenjanları arttırılmamalı, eski mevcut hali olan otuza çekilmelidir. Mesleki eğitime önem verilecek denilmektedir.Gelişmiş ülkelerdeki oran % 65 iken ilimizde oran %32’ye inmiştir. 9. Sınıf kayıtlarına bakıldığı zaman meslek liselerine kayıt yaptıran öğrenci sayısında azalma devam etmektedir. Çözüm olarak, mesleki eğitimi güçlendirmek için Milli Eğitim Müdürlüğümüzün yaptığı çalışmaları destekliyoruz. Meslek Liselerini tanıtacak organizasyonların arttırılması gerekmektedir. Velilerimizin ilgisini çekecek tanıtımların yapılması ve öğrencilere kaliteli rehberlik çalışmalarının yapılmasımesleki eğitime ilgiyi kesinlikle arttıracaktır. Rehberlik çalışmalarında Z kuşağınınözellikleri göz önünde bulundurularak somut rol model örneklemeleri dikkate alınmalıdır. Zira Z kuşağı beden gücü ve yoğun emek gerektiren işlerden kaçınmaktadır. Meslek Liselerinde bölümlerin birleştirilmesi yerine, farklı dallar açılabilir. Mezun olan öğrencilerin kendi mesleklerini icra etmemelerinin sebepleri araştırılmalı çözümler üretilmelidir.Mezun takip sisteminin daha aktif kullanılması, meslek lisesi mezunlarına iş alınmada mezuniyete dayalı öncelik tanınması için çalışmalar yapılmalıdır.