Mutfaklarda patates ve soğanın ardından en fazla tüketilen ürün olan biber, martta zam şampiyonu oldu. Mart 2023'te çarliston biberin kilogram fiyatı 35 lira iken, bu yıl 120 liraya kadar çıktı. Hükümetin aldığı tedbirler çerçevesinde ürün giriş fiyatlarının etiketlere yazılması, zamların neden kaynaklandığını net şekilde ortaya koydu. Marketlerde kilogramı 120 liraya satılan biberin markete giriş fiyatının 39 lira olması vatandaşlardan tepki topladı. Ancak marketler, giriş ve satış fiyatları yazılmasına rağmen, fahiş zamdan vazgeçmiyor. Bugün itibariyle Antalya halinden ortalama 30-35 liraya çıkan biberin kilogram fiyatı, İstanbul halinden 40 liraya çıkıyor. Marketlere de aynı şekilde 39-45 liraya giriyor. Ancak marketler bu rakamları üç kat artırarak, biberi 100-120 liraya satıyor. Bu yalnızca biber için değil tüm ürünler için geçerli. Üreticiler konuyla ilgili "Benim maliyet artışım, marketlerin maliyet artışından daha fazla, ama satış rakamları tam tersi. Ben bir ürüne girdi maliyetlerini sebebiyle iki kat zam yaparken, market sadece rafa koyarken girdi fiyatını üçe katlıyor" dedi.
ÜRETİCİ: MARKETÇİ OLMAK VARMIŞ!
Antalyalı üreticiler "Biber üretiminin yüzde 25'i serada, yüzde 75'i açık tarladan yapılmakta. Açıkta yapılan ürünlerin dönemi temmuz ve ekim ayıdır. Dolayısıyla bu dönemde sera ürünleri tezgahlara ulaşır. Biber fiyatını en çok etkileyen durum girdi maliyetleri. Sera üretimi tarla üretimine göre daha maliyetli olduğu için fiyatlar yükseldi. Ancak fiyatlar markete ulaşana kadar katlayarak gidiyor. Mesela geçen yıl 15 liradan tarladan çıkan biber, bu yıl 35-40 liradan çıkıyor. Ancak market 35 liraya aldığı ürünü 120 liraya satıyor. Bizde bir kat artarken, markette 3 kat artıyor" dedi. Öte yandan sebze fiyatlarında nisan ayı itibariyle düşüş beklendiği ifade edildi.
RÜZGAR ESTİ YAPRAK DÜŞTÜ MARKETLER İÇİN ZAM SEBEBİ
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu gazetemize yaptığı açıklamada "Girişimlerimiz ve medyanın gücü ile marketlere bazı uygulamalar getirmeyi başardık. Artık ürünlerde giriş fiyatı ve satış fiyatı yazıyor. Tabii bütün marketlerde yok, bunun da denetlenmesi lazım. Bu fiyat farkları tüketicinin gözünden kaçmıyor. Bu bazen 3 kat bazen 5 kat bazen de 10 kat oluyor. Fiyat farkını görebilmemizi sağlayan sistemi oturttuk ama fahiş fiyatları önleyemedik. Burada da farklı yaptırımlar devreye girmesi gerek. Rüzgar esti, yaprak düştü, bunlar için zam sebebi. Çünkü bunlar vurguncu, fırsatçı. Bu sebeple; para cezası var ama ifşa edilmeli. Filan zincir marketin filan mağazasında haksız fiyat artışı tespit edildiğinden şu kadar para cezası uygulanıyorsa, bunu hangi ürün için yazıldığı ve hangi market olduğu alenen kamuoyuna duyurulmalı. İkincisi kapatma. Üçüncüsü hapis. TCK 237, topluma karşı işlenen bir fiil olduğu takdirde verilecek ceza paraya çevrilemez ve ertelenemez. Kapatmadan sonra hapis cezası uygulanmalı" ifadelerini kullandı.
KAAN ZENGİNLİ
Kaynak : Türkiye
