Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamında lise yerleştirmeleri 2019 yılında başarılı bir şekilde tamamlanmıştı. 2020 yılında 8'inci sınıf öğrencisinde yaklaşık 500 bin öğrenci artışı nedeniyle çok sorun yaşanacağı sıklıkla dile getirilmişti. Bu sıkıntıların üzerine küresel ölçekte yaşanan Covid-19 salgınının başlaması sürecin çok daha sıkıntılı geçeceği yönünde kimi endişelere yol açmıştı. Ancak, yerleştirme sonuçları, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) süreci başarılı bir şekilde tamamladığını ortaya koydu. Bu yazıda 2020 LGS ilk yerleştirme sonuçları kısaca değerlendirilecektir. KAPASİTE ARTTIRILDI Öğrenci artışı nedeniyle 2020 LGS’ye yönelik hazırlık çalışmalarımıza 2019-2020 eğitim-öğretim yılının başlamasıyla hız verdik. 2019'da olduğu gibi 2020'de de bakanlığımızın ilgili tüm birimleri ve 81 il müdürümüzün katılımlarıyla süreci birlikte yönettik. Böylece, bir taraftan sorunları tüm tarafların yakından görme imkânı arttığı gibi diğer taraftan sorunların çözümünde doğru ve hızlı karar alabilme kabiliyeti de arttı. İlk adımda sayısı artan 8'inci sınıf öğrencilerinin tamamına liselerde yeterli kapasite oluşturabilmek için il ve ilçelerde mevcut durumlar ve ihtiyaçlar bire bir belirlenerek mevcut okul yatırımları ihtiyaç durumuna göre yeniden yapılandırıldı. Her öğrenciye özellikle sınavsız okullarda yer oluşturabilmek için uzun soluklu çalışmalar başarılı bir şekilde tamamlandı. Artan öğrenci sayısını dikkate alarak sınavlı okul öğrenci kapasitesi de 2019 yılına göre yaklaşık yüzde 53 artırıldı. Diğer taraftan özellikle büyükşehirler için daha kritik olan sınavlı okul tercih sayısında iyileştirmeye gidilerek tercih sayısı 5’ten 10’a çıkartıldı. Böylece öğrencilerin tercihleriyle mevcut imkânlar arasındaki uyuşma oranının arttırılması hedeflendi. Ayrıca, 2019 yılında sınavla öğrenci alan Anadolu Lisesi bulunmayan 21 ilde de sınavla öğrenci alan en az bir Anadolu Lisesi açılarak 81 ilde sınavlı okullara erişim imkânı arttırıldı. COVİD-19 TEDBİRLERİ ALINDI Covid-19 salgını sonrası okulların da kapatılması nedeniyle 2020 LGS kapsamındaki merkezi sınavda yeni düzenlemeler yapıldı. Öncelikle merkezi sınav kapsamı 8'inci sınıfın birinci dönemiyle sınırlandırıldı. Diğer taraftan sınavdaki sosyal mesafeyi kontrol altına alabilmek ve salgın ortamında sınav binalarını görme endişesini ortadan kaldırmak için her öğrencinin kendi okulunda sınava girebilmesi sağlandı. Böylece bir önceki yıla göre sınav bina sayısı beş kat artırıldı. Okulların dezenfeksiyonları sağlandı ve tüm öğrenci ve sınav görevlilerine ücretsiz maske verildi. Ayrıca, sosyal mesafe kuralının uygulanabilmesi için sınav öncesi, sınav sırası, sınav arası ve sınav sonrası süreçlerde her türlü tedbir alındı. İlk kez bu ölçekte bu koşullarda sınav yapan MEB, 20 Haziran 2020 tarihinde yapılan sınavı sorunsuz ve başarı ile tamamladı. 81 ilde tüm yöneticiler süreci başarılı bir şekilde yönettiler. 2019'da olduğu gibi 2020'de de da hiçbir soru iptali olmadı. SINAVLI OKULLARDA DOLULUK ORANI YÜZDE 99 MEB, 2019 yılında olduğu gibi 2020 yılında da yerleştirme sonuçlarını ayrıntılı bir raporla açıkladı. Sınavlı okul kapasitesinde yüzde 50’nin üzerindeki kapasite artışına rağmen sınavlı okullar yüzde 99.32 oranında doldu. Fen liseleri, sosyal bilimler liseleri ve Anadolu liseleri yüzde 100 oranında dolarken Anadolu imam hatip liselerinde doluluk oranı yüzde 99.8 ve mesleki ve teknik Anadolu liselerinde doluluk oranı yüzde 97 olarak gerçekleşti. ÖĞRENCİLERİN YÜZDE 92’Sİ TERCİH ETTİKLERİ İLK 3 LİSEDEN BİRİSİNE YERLEŞTİ 2019'da sınavsız yerel yerleştirme kapsamında liselere yerleşen öğrencilerin ilk üç tercihinden birisine yerleşme oranı yüzde 91 iken, öğrenci sayısındaki ciddi artışa rağmen 2020'de bu oran yüzde 92’ye yükseldi. Bu oran, yerleşen öğrencilerin memnuniyetlerinin arttığını göstermesi bakımından oldukça önemli bir göstergedir. Bu orandaki yükseklik aynı zamanda MEB’in süreci tüm zorluklara rağmen ne kadar başarılı bir şekilde yürüttüğünü göstermektedir. LİSE TÜRLERİNDE İLK ÜÇ TERCİHE YERLEŞME ORANI YÜKSELDİ Sınavsız yerleştirmede Anadolu lisesi, Anadolu imam hatip lisesi ile mesleki ve teknik Anadolu lisesine yerleşen öğrencilerin ilk üç tercihlerine yerleşme oranları hem okul türlerine yönelik bilinçli yönelimi göstermesi bakımından hem de genel olarak sınavsız yerleştirmede öğrencilerin memnuniyetlerini göstermesi açısından çok önemlidir. 2019 yılında bu göstergede oldukça yüksek bir oran elde edilmişti. 2020 yılında da benzer eğilimin sürmekte olduğu görülmektedir. 2019 sınavsız yerleştirmede öğrencilerin yüzde 52’si birinci tercihlerine yerleşmişlerdi. 2020 yılında ise bu oran yüzde 49 olarak gerçekleşti. Öğrenci sayısındaki ciddi artış göz önüne alındığında kısmi düşüşe rağmen sınavsız yerel yerleştirmede öğrencilerin yarısının birinci tercihlerindeki liselere yerleşebildikleri görülmektedir. Anadolu liselerine 2019 yılında yerleşen öğrencilerin yüzde 99’u ise ilk üç tercihlerinde yer alan bir Anadolu lisesine yerleşirken 2020 yılında da bu oran yine yüzde 99 olarak gerçekleşti. Benzer şekilde Anadolu imam hatip liselerine sınavsız yerleşen öğrencilerin yüzde 87’si ise ilk üç tercihlerinde yer alan bir Anadolu imam hatip lisesine yerleşirken 2020 yılında bu oranın yüzde 87.26’ya yükseldiği görülmektedir. Bu kapsamda en yüksek iyileşme mesleki teknik eğitimde gerçekleşmiştir. 2019 yılında mesleki ve teknik Anadolu liselerine yerleşen öğrencilerin yüzde 41’i birinci tercihlerindeki bir mesleki ve teknik Anadolu lisesine yerleşirken bu oran 2020 yılında yüzde 43’e yükselmiştir. Yine 2019 yılında mesleki eğitime yerleşen öğrencilerin yüzde 79’u ilk üç tercihlerinde yer alan bir mesleki ve teknik Anadolu lisesine yerleşirken bu oran 2020 yılında yüzde 82’ye yükselmiştir. Ayrıca, mesleki eğitime sınavlı ve sınavsız yerleşen öğrenci sayısı 2019 yılına göre yüzde 40 arttı. Sonuç olarak MEB, LGS kapsamında liselere yerleştirmeyi son iki yıldır başarılı bir şekilde yürütmektedir. Özellikle 2020 yılında liselere yerleştirilecek öğrenci sayısındaki ciddi artış ve Covid-19 salgınına rağmen 2019 yılına göre yerleştirme performans göstergelerinin çoğunda iyileşme olması oldukça önemlidir. Bu iyileşmede, sistemin uygulanmasında sürecin yakından takip edilip gerekli iyileştirmelerin hızla yapılmasının ve ilgili tüm paydaşların sürece dâhil edilmesinin çok büyük katkısı olmuştur. MAHMUT ÖZER KİMDİR? İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümünden (1992) mezun oldu. 28 Kasım 2010-4 Ekim 2017 tarihleri arasında Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Rektörü olan Özer, 1 Ağustos 2015-1 Ağustos 2016 tarihleri arasında Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) Başkanlığı yaptı. 4 Ekim 2017’ye kadar Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Yönetim Kurulu Üyeliği ve Başkan vekilliği görevlerini de yürüten Özer, 4 Ekim 2017’de ÖSYM Başkanlığı görevine atandı. Özer, 8 Ağustos 2018’de Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Bakan Yardımcılığına atandı.