Taşerondan kadroya geçen işçilerden ve sendikalardan bu yönde talep olmakla beraber, toplu iş sözleşmesi ile tayin hakkı verileceğine ilişkin bir bilgi yok. Toplu iş sözleşmesinde bu yönde bir hüküm konulması yeterli olmayacağı, yasa ya da kararnameyle düzenleme yapılması gerekli gerekli olacağı öngörülüyor.
Yıllarca kamuda kadro beklentisi içinde olan işçiler, sonunda kadroya alınarak 4/D statüsüne kavuştular ve asıl iş kollarının tescil edileceğinin ilan edilmesiyle hayli mutlu oldular. Çalışanlar bu yeni statüde eski düzenden farklı olarak kazanımlar elde etmektedir.
Bunlardan en önemlisi de maaş zamlarıdır.
Taşerondan gelen belediye sürekli işçilerin toplu iş sözleşmesi belediyelerde 30 Haziran 2020 tarihinde, diğer kurumlarda ki işçilerin de 31 Ekim 2020 tarihinde sona erecek. Toplu sözleşmeler sona ermeden önce görüşmeler başlayacak ve işçilerin 2021 yılında geçerli olacak toplu sözleşmeleri imzalanacak.
4D'li KHK Kadrolu İşçilerin Toplu Sözleşme zamanı yaklaşıyor. 2 yıl önce kadroya geçirilen işçilere 2 yıllık zam belirlenmiş, özlük hakları da toplu sözleşmeye kadar, belirlenen yasal düzenleme üzerinden gerçekleştirilmekte idi.
Yüksek Hakem Kurulunun aldığı karara göre ise kamudaki taşerondan 4D li olan kadrolu işçilere 2020 ekim; yerel yönetimlerdeki taşerondan 4D li olan kadrolu işçilere de 2020 haziran ayına kadar her 6 ayda bir yüzde 4 oranında zam yapılması kararı alınmıştı.
Corona virüs nedeniyle toplu sözleşme görüşmelerinin ertelenmesi ile ilgili karar Resmi Gazete 'de yayımlanmıştı. Toplu sözleşmeler Temmuz ayına kadar olmayacak. Bu nedenle belediye işçilerinin toplu sözleşmeleri , corona virüs salgınının durmasını bekleyecek.
Eğer bir 3 aylık erteleme daha olmazsa belediye işçilerinin sözleşmelerinin Ağustos ayında, diğer işçiler için ise daha önce açıklanan 31 Ekim 2020 tarihinde TİS görüşmelerinin başlaması bekleniyor.
696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) uyarınca, taşeron işçiler çakılı kadro ile kamu kurumlarına alındılar. Herhangi bir değişiklik yapılmadığı takdirde, emekli oluncaya kadar mevcut kurumlarında çalışabilecekler. Eğitim, eş durumu gibi nedenlerle tayin isteyemeyecekler.
696 sayılı KHK ile sürekli işçi kadrolarına geçişi yapılan ve mevcut iş yerinden bildirilen işçiler de yetki tespitinde dikkate alınacaktır. Kanun koyucunun istisnai düzenleme sevk ettiği husus, farklı iş kolundan yeni tescil edilen iş yerleri bakımından yetki başvurusunun yapılması durumudur. Maddeye göre yeni tescil edilen iş yerlerinde 31 Ekim 2020'den önce yetki başvurusu yapılamayacaktır. Zaten bu tarih itibariyle de bu işçiler de mevcut iş yerinden bildirilecektir. Açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında 696 sayılı KHK ile sürekli işçi kadrolarına geçişi yapılan ve mevcut iş yerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen işçilerin yetki tespit başvurusunda dikkate alınması gerektiği hususu tartışmasızdır.
Yüksek Hakem Kurulu'nun aldığı karara göre ise kamudaki taşeron işçilere 2020 ekim; yerel yönetimlerdeki taşeron işçilere de 2020 haziran ayına kadar her 6 ayda bir yüzde 4 oranında zam yapılacak. Yüksek Hakem Kurulu Toplu sözleşmede taşerondan kadroya geçen işçiler için şu madde yer aldı: “696 sayılı KHK kapsamında daimi işçi kadrosuna geçirilen alt işveren işçilerle ilgili çalışmalar 2020 yılından itibaren yapılacaktır.”
Toplu sözleşme gereğince maaşlarına yüzde 4 oranında zam yapılan taşeron işçilerden maaşları asgari ücretin altında olan olursa o maaşlar asgari ücret seviyesine çekilecek. Yeni Ekonomi Programında, eski enflasyona göre değil , yeni yılda beklenen enflasyona göre TİS görüşmelerinde zammın masaya yatırılacağına karar verilmişti. Özellikle Belediye işçileri ile 4/D'li işçilere maaş zamları , 2021 için beklenen 9,51 'lik enflasyona göre hesaplanacak. 2023 maaş zammı için ise beklenen 8.52 'lik TÜFE 'ye göre bir hesaplama yapılacak.
TAYİN HAKKI
Taşeron işçilerin maaş zammı konusunun yanında düzenleme bekledikleri bir diğer alan tayin hakkı. KHK ile kadroya alınmalarının ardından mali ve sosyal haklar çizelgesinde yer almayan bu hak için açılan bazı dava örnekleri de bulunuyor. Bu noktada bakanlığın tayin hakkı için çalışma yapmasını isteyen taşeron bu düzenlemenin de yasalaşmasını bekliyorlar.
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ GÜNDEMİNDE HANGİ KONULAR OLACAK?
2020 yılı zamları ile birlikte taşeron işçilerin tediye ikramiyeleri artacak. Maaşlara göre ödenen bu ödemelerde yapılan kesintilerin olmaması noktasında taşeron işçilerin talepleri bulunuyor. Bu talep kabul edilirse tediye ikramiyesi ödemeleri brüt maaş üzerinden doğrudan ödenecek.
Diğer bir talep ise eğitim yardımı kapsamında. Taşeron işçilere Eylül ayında yapılan eğitim tutarlarının oranlarının yükseltilmesi talep ediliyor.
Taşeron işçilere Ramazan ve Kurban Bayramı öncesi 75 TL ödeme yapılıyor. Bu ödemelerden yapılan kesintiler sonrası ödenen tutar 53 TL seviyesinde. Bu bayram ikramiyelerinin artırılması da TİS görüşmelerinde ele alınması bekleniyor.
2020 yılı içerisinde yapılacak olan görüşmelere katılacak olan işçi sendikası mali konuların yanında sosyal haklar konusunda işçilerin talebini iletecek. Bu noktada ele alınması beklenen tayin hakkı da görüşmelerde yer alacak. KHK ile kadroya alınan taşeron işçilerin mali ve sosyal hakları o dönem yayımlanan bir genelge ile belirlenmiş ve uygulamaya konmuştu. Bu alanda 2020 yılı görüşmeleri ilk defa taleplerin iletileceği görüşme olacak.
Taşeron işçilerin maaş zammı konusunda yapılması beklenen en önemli düzenleme yüzdelik dilim ile ek zam. Yüzdelik dilim konusunda açılan davalar ve bu davalardan sonra işçiler lehine alınan kararlar bulunuyor.
