Anayasa Mahkemesi (AYM) üyelerinin görevlerini 12 yılla sınırlayan düzenleme kapsamında Zühtü Arslan'ın görev süresi 20 Nisan 2024'te dolacak. Bu kapsamda, Yüksek Mahkemenin iç tüzüğü gereği, Arslan'ın görev süresinin sona ereceği tarihten 2 ay öncesi olan 20 Şubat'ta başkanlık seçimi için süreç başlamıştı.
Sabah'ın haberine göre, Anayasa Mahkemesi'nin yeni başkanı bugün yapılacak seçimlerin ardından belli oldu. Zühtü Arslan'ın da oy kullandığı seçimde, Kadir Özkaya 15 üyenin 9'unun oyunu alarak AYM Başkanı seçildi.
Erdoğan tarafından mahkemeye atanan isimler arasından seçilen ilk üye
T24'ten Gökçer Tahincioğlu'nun haberine göre, Yüksek Mahkeme’de “iktidar bloğu” olarak bilinen bloğa yakın olduğu söylenen, buna karşılık TİP Milletvekili Can Atalay ile ilgili kararda, yargılamanın durdurularak, tahliyesi yönünde oy kullanan Özkaya’nın ismi, seçim öncesi kulislerde, “denge unsuru” olarak anılıyordu.
Anayasa Mahkemesi’nin yeni başkanı Özkaya, aynı zamanda AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından mahkemeye atanan isimler arasından başkan seçilen ilk üye oldu.
2011’de Danıştay’da, Anayasa Mahkemesi üyeliği için yapılacak ve üç adayın belirleneceği seçimde Gülen cemaatinin kendi gösterdiği adayların seçilmesi için büyük çaba harcaması üzerine, Özkaya da aday oldu. Ancak en yüksek oyu alan üç aday arasına giremedi.
2014’te ise 17/25 Aralık krizinin etkisiyle Danıştay’daki havanın da dağılması, Özkaya’nın Anayasa Mahkemesi üyeliği seçiminde en yüksek oyu alan üç isimden biri olmasını sağladı. Erdoğan, bu üyeler arasından Özkaya’yı Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçti.
İktidara yakın profil çizdi
Özkaya, Anayasa Mahkemesi üyeliği süresince “iktidar bloğu” olarak gösterilen, kritik dosyalarda iktidarın görüşlerine yakın çizgide oy kullanan arasında yer aldı. Ancak bu bloktaki diğer üyelerden farklı olarak, kimi zaman, “muhalefet bloğu” adı verilen blokla birlikte hareket ettiği kritik davalar da oldu.
Özkaya, sansür düzenlemesi olarak bilinen Dezenformasyon Yasası, Barış Akademisyenleri’nin hak ihlali başvurusu gibi davalarda, iktidar bloğu ile hareket ederken, TİP Milletvekili Can Atalay dosyasında, muhalefet bloğu ile aynı yönde karar verdi.
Özkaya, 2020 ve Mart 2024’te, Anayasa Mahkemesi Başkanvekili görevine de seçildi. Seçime de başkanvekili kimliği ile girdi.
Özkaya, 12 yıllık görev süresinin dolacağı Aralık 2026’ya kadar başkan sıfatıyla görev yapacak.
Kadir Özkaya kimdir?
Kadir Özkaya 1963 yılında Tarsus'ta doğdu. Bandırma Ortaokulunun ardından Tapu Kadastro Meslek Lisesini bitirmiş, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden 1985 yılında mezun oldu.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde memurluk, Tarım Kredi Kooperatiflerinde kontrolörlük görevlerinde bulundu. 4 Şubat 1991 tarihinde başladığı idari yargı hâkimlik stajını tamamladıktan sonra 13 Mayıs 1993 tarihinde Danıştay tetkik hâkimliğine atandı. 2004 yılı Kasım ayına kadar bu görevini sürdürdü. 21 Ekim 2005 tarihinde ise Kasım 2004'te geçici olarak görevlendirildiği Anayasa Mahkemesi raportörlüğü görevine atandı. Bu görevi yürütmekte iken 2011 yılında, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından Danıştay üyeliğine; 18 Aralık 2014 tarihinde de Cumhurbaşkanı tarafından Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçildi ve 22 Aralık 2014 tarihinde göreve başladı.
2002 yılında Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Kamu Yönetimi Uzmanlık Programı'nı Yerel Yönetimlerinin Seçilmiş Organlarının Organlık Niteliklerini Yitirmeleri konulu tezi ile bitirdi. Açıklamalı İçtihatlı İdari Yargılama Usulü Kanunu ve Belediye Başkanları Meclis Üyeleri ve Muhtarların Soruşturulmaları Yargılanmaları ve Düşürülmeleri isimli ortak çalışma ürünü iki kitabı bulunuyor.
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunca 12 Mart 2020 ve 5 Mart 2024 tarihlerinde yapılan toplantıda iki kez Anayasa Mahkemesi başkanvekilliğine seçildi.
