Milli Eğitim Bakanlığı, 2014-2015 Örgün Eğitim İstatistiklerini açıkladı (MEB, 2015). Bu istatistiklerde örgün eğitimin bütün kademelerinin ayrıntılı bir şekilde fotoğrafını görmek mümkün.
EFA 2012 Küresel İzleme Raporunda (UNESCO, 2015) hedef olarak belirlenen “Eğitimde cinsiyet eşitliğinin sağlanması” konusunda bazı tespitler şu şekildedir;
-2000 yılından beri kız ve erkek çocuklarının okula kaydolması konusunda büyük ilerleme görülmüş olsa da, eğitim fırsatları ve çıktılarında eşitliğin sağlanması için daha yapılması gereken çok şey vardır.
-Bugün hâlâ 68 ülke ilköğretimde cinsiyet eşitliği endeksine ulaşmamıştır. Bu ülkelerin
60 tanesinde kız çocukları dezavantajlıdır.
-Orta öğretim düzeyinde, 97 ülke henüz cinsiyet eşitliği endeksine ulaşmamıştır ve bunlardan 43 tanesinde kız çocukları dezavantajlıdır. Pek çok Arap, güney ve batı Asya ve Afrika ülkesinde cinsiyet eşitsizliği kız çocuklarında görülürken, Latin Amerika ve Karayipler, Doğu Asya ve Pasifik bölgelerindeki ülkelerde erkekler dezavantajlı gruptadır.
-Uluslararası öğrenme ölçümleri kız çocuklarının okuma performanslarının ilk ve orta öğrenimde erkek çocuklarından daha iyi olduğunu göstermekte ve aradaki fark açılmaktadır. Buna karşın erkeklerin pek çok ülkede matematikte avantajlı olduğu görülmekte ve bu durum farkı daraltmaktadır.
Yazılarımızda, MEB’in eğitim politikalarına ve uygulamalarına genellikle eleştirel yaklaşıyoruz. Ancak her bozuk saatin günde iki kez doğruyu göstermesi misali, MEB istatistiklerinde de olumlu göstergelerin olduğunu söyleyebiliriz. Bu göstergelerden biri de; belirli bir öğretim yılında ilgili öğretim türünün kız çocuk brüt okullaşma oranının, aynı öğretim yılında ilgili öğretim türünün erkek çocuk brüt okullaşma oranına olan göreli büyüklüğünü gösteren, cinsiyet oranıdır. Ülkemizde eğitimde cinsiyet oranının öğretim yılları itibarıyla yükseldiğini; ilköğretimde eşitliğin sağlandığını, ortaöğretimde % 95’i aştığını ve yükseköğretimde % 90’lara yaklaştığını söyleyebiliriz. Eğitimde cinsiyet oranı yıllar itibarıyla şu şekildedir;
Öğretim yılı ve eğitim seviyesine göre cinsiyet oranı
İköğretim Ortaöğretim Yükseköğretim
1997/'98 85,63 74,70 69,58
1998/'99 86,97 75,50 69,44
1999/'00 88,54 74,74 70,96
2000/'01 89,64 74,41 73,56
2001/'02 90,71 75,87 75,17
2002/'03 91,10 72,32 74,33
2003/'04 91,86 78,01 74,09
2004/'05 92,33 78,72 74,66
2005/'06 93,33 78,76 77,20
2006/'07 94,11 79,65 77,65
2007/'08 96,39 85,81 78,74
2008/'09 97,91 88,99 80,08
2009/'10 98,91 88,59 83,38
2010/'11 100,42 89,74 86,24
2011/'12 100,41 93,29 87,38
2012/'13 100,59 94,15 88,05
2013/'14 100,82 94,59 89,24
2014/’15 100,57 95,40
Bu oranlar UNESCO ölçütleri olan cinsiyet eşitliğinden henüz uzak olmasına rağmen yıllar itibarıyla düzenli artışlar sağlanması açısından önemlidir. Zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılmasının da cinsiyet oranının eşitlenmesi anlamında kaldıraç etkisi yapacağını düşünüyoruz. MEB, geçmiş yıllarda kız çocuklarının okullaşmasıyla ilgili çeşitli kampanyalar yürütmüş ve başarı sağlanmıştı. Umarız bu çalışmalar artarak devam eder ve kısa sürede eğitimin her kademesinde istenilen eşitliğe ulaşılır.
Kaynaklar
MEB, (2015) 2014-2015 Örgün Eğitim İstatistikleri. http://sgb.meb.gov.tr/www/mill-egitim-istatistikleri-yayimlanmistir-orgun-egitim-2014-2015/icerik/155 Erişim Tarihi: 02.05.2015
UNESCO, (2015) Herkes İçin Eğitim 2012 Küresel İzleme Raporu www.unesco.org.tr/dokumanlar/egitim/2012 Erişim Tarihi: 02.05.2015
