Sosyal devletin ve toplum olmanın bir gereği olan kamusal kaynak ve olanaklardan bütün vatandaşların yararlanması konusundaki fırsat eşitliğinin sağlanması anlamında, engellilerin devlet memuru olarak atanmaları 657 sayılı DMK’nin 53.maddesi hükümlerine göre hazırlanan, “Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre yapılmaktadır.

Yönetmeliğin ayrıntılarına geçmeden önce 53.maddede yer alan düzenlemeye bakacak olursak, “Kurum ve kuruluşlar bu Kanuna göre çalıştırdıkları personele ait kadrolarda % 3 oranında engelli çalıştırmak zorundadır. % 3’ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (yurtdışı teşkilat hariç) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır. Engelliler için sınavlar, ilk defa Devlet memuru olarak atanacaklar için açılan sınavlardan ayrı zamanlı olarak, engelli kontenjanı açığı  bulunduğu sürece engel grupları ve eğitim durumları itibarıyla sınav sorusu hazırlanmak ve ulaşılabilirliklerini sağlamak suretiyle merkezi olarak yapılır veya yaptırılır.” hükmünde de açıkça görüleceği gibi, % 3’lük bir kontenjan ve merkezi bir sınav yapılacağı göze çarpar.[1]

İlgili Yönetmeliğin amaç konulu 1.maddesi sosyal devlet ilkesinin gereğini yansıtması anlamında bir içeriğe sahiptir. 1.madde de, “Bu Yönetmeliğin amacı, merkezi olarak yapılacak engelli kamu personel seçme sınavına, kuraya, yerleştirme işlemlerine, engelli memur istihdamının takip ve denetimine, istatistiki bilgilerin temini ve engelli memur istihdamı ile ilgili diğer hususlara ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.”[2] hükmü yer almakta, engelli memur alımındaki süreci ve yöntemleri düzenlemektedir.

Engelli memur alımı iş ve işlemlerini Devlet Personel Başkanlığı yürütür.

Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı (EKPSS), ortaöğretim, ön lisans veya lisans düzeyinde eğitim veren kurumlardan mezun veya sınavın geçerlik süresi içerisinde mezun olabilecek durumda olan engelli adayların eğitim durumları ve engel gruplarının yarattığı dezavantajlar göz önünde bulundurularak Başkanlık tarafından yapılır veya yaptırılır. Adayların atanabilmesi için yerleştirme tercih işlemlerine son başvuru tarihi itibarıyla mezun olması gerekir (mad.5).

Başkanlık tarafından, Merkezin de görüşü alınmak suretiyle her yıl Ocak ayında sınav ve/veya yerleştirme takvimi belirlenerek duyurulur (mad.7). EKPSS, kamu kurum ve kuruluşlarının engelli kotası açığı bulunduğu sürece diğer merkezi kamu personel alım sınavlarından ayrı olarak yapılır (mad.8).

EKPSS sonuçları sınavın yapıldığı tarihten itibaren iki yıl içerisinde yapılacak sınava kadar geçerlidir. Ancak bu süre içinde yeni bir sınavın yapılamaması durumunda sınav sonuçları, bir sonraki sınava kadar geçerli olmaya devam eder (mad.9).

Bu anlamda engelli öğretmenlerin atanmaları da, “MEB Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği” kapsamında yapılmaktadır. Yönetmeliğin ilgili hükümleri şu şekildedir;[3]

-Görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunanlar hariç olmak üzere, engellilerin öğretmenliğe atamaları, 2/1/2014 tarihli ve 2014/5780 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapılır.

-Bu madde kapsamında öğretmenliğe atanacakların; öğrenim durumu yönünden mezuniyetinin atanacağı alan öğretmenliğine uygun olması ve eğitim fakülteleri dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olanların Bakanlıkça uygun görülen pedagojik formasyon eğitimi programını başarıyla tamamlanmış olması, yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olanların ise yükseköğrenimlerinin ve pedagojik formasyon belgelerinin yurt içindeki yükseköğretim kurumlarına veya programlarına denkliğinin yapılmış olması gerekir.

-Engelli adayların, 30/3/2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlülük  Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelikte belirtilen sağlık kurumlarından rapor almaları ve engellilik durumlarının başvurdukları alan itibarıyla öğretmenlik yapmaya elverişli olması gerekir.

-Bakanlığa atama izni verilen kadro sayısı ile sınırlı olmak üzere, illere ve alanlara göre atama yapılacak engelli öğretmen sayıları, ihtiyaç ve kadro durumu göz önünde bulundurularak Bakanlıkça belirlenir.

Engelli adayların memur kadrolarına yerleştirilmelerinde EKPSS sonucu ve kura sonucu yerleştirme yöntemleri kullanılır. Ortaöğretim, önlisans ve lisans mezunu engelli adayların memur kadrolarına yerleştirilmelerinde EKPSS’de alınan puanlar kullanılır. Adaylar, ilan edilen kadrolara EKPSS puanı esas alınarak tercihlerine göre yerleştirilir. Aynı puanı alan adaylar arasından diploma tarihi itibarıyla önce mezun olmuş olana, bunun aynı olması halinde yaşı büyük olana öncelik tanınır (mad.13-1).

Bu hükümlere göre yapılacak olan 2016 yılı EKPSS, Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik” uyarınca Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı (EKPSS 2016) Merkezi tarafından 24 Nisan 2016 tarihinde 81 il merkezinde yapılacaktır.

EKPSS’ye; ortaöğretim kurumlarından, yükseköğretim ön lisans/lisans programlarından mezun olan veya EKPSS’nin geçerlik süresi içinde mezun olabilecek durumda olan engelli adaylar başvuracaklardır. Sınava girmesi gereken bu adaylar için başvuru süresi 23 Şubat 2016 tarihinde başlayacak, 9 Mart 2016 tarihinde sona erecektir.

Adayların başvuru yapmak için ÖSYM Başvuru Merkezlerine gelmeden önce, bulunduğu adres ilindeki Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlüğünden başvuru yapacağı engel grubunu belirtir onaylı Ön Kabul ve Taahhüt Beyanı belgesini, kendileri için yukarıda belirtilen süreler içinde almaları gerekmektedir. Ön Kabul ve Taahhüt Beyanı belgesi yanında bulunmayan adayların başvuruları alınmamaktadır.

2016-EKPSS Kılavuzu, ÖSYM'nin (http://www.osym.gov.tr) İnternet adresinden başvuru tarihinde yayımlanacaktır. Sınava ilişkin başvuru, başvuru koşulları, sınav, değerlendirme, yerleştirme ve kuraya başvuracaklar ile ilgili kurallar ve işlemler, 2016-EKPSS Kılavuzunda yer almaktadır. EKPSS’ye ve kuraya başvuracak adayların bu kılavuzu dikkatle incelemeleri gerekmektedir.

 

[1] 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.657.pdf Erişim Tarihi: 12.12.2015

 

[2]Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/02/20140207-23.htm Erişim Tarihi: 12.12.2015

[3] MEB Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/ogratama_1/ogratama_1.html Erişim Tarihi: 12.12.2015