Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmen atama ve yer değiştirme yönetmeliği taslağını öğretmenlerin görüş ve önerilerine açtı. Taslağın yönetmelik haline gelip yayınlanmasıyla, aynı okulda 8 yılını dolduran öğretmenlerin rotasyona tabi tutulması uygulamasıyla dikkat çeken taslak yönetmelikte birçok yeniliğe de imza atıldı. Devlet okullarında çalışan 800 bine yakın öğretmeni ve milyonlarca öğrenci ile veliyi ilgilendiren taslak mercek altına alındı. Sendikacılara göre 400 bini aşkın öğretmen rotasyona uğrayacak.
İl-ilçe milli eğitim müdürlükleri ve şube müdürlüklerinde yapılan ve bizim de olumlu bulduğumuz büyük çaplı yer değişikliklerinden sonra, sıranın öğretmenlere geleceği eğitim kamuoyunun malumu olmasının yanı sıra, bunun rotasyon şeklinde uygulanacağı da dillendirilmekteydi.
Rotasyon uygulaması ile ilgili olarak, eğitim sendikalarının tepkilerine kısaca bakacak olursak; Eğitim Bir Sen (2014), konu ile ilgili değerlendirme çalışmalarının devam ettiğini; Türk Eğitim Sen (2014), yer değişikliklerinin il bazında yapılmasının ileride birçok mağduriyetin yaşanması anlamına geleceğinden ve ilçelerin bazılarının birbirlerine uzaklığı iki il arasındaki mesafeden daha fazla olmasından dolayı rotasyona karşı olduğunu; Eğitim Sen (2014), on binlerce öğretmen açısından yeni bir dayatma anlamına gelen, ekonomik ve sosyal olarak ciddi sorunlara yol açacak olan "öğretmenlere rotasyon" uygulamasını yeni bir tasfiye mantığı olduğundan hareketle rotasyona karşı olduğunu; Eğitim İş (2014), öğretmenlerin isteği dışında rotasyona tabi tutulmasının sürgün anlamına geldiğini ve Bakanlığın bu tür bir dayatma içine girmesinin kabul edilemez olduğunu, bu uygulama ile kavimler göçünden sonraki en büyük göç yaşanacağı ve büyük bir karmaşa ve mağduriyet oluşacağı, yüzbinlerce öğretmenin ailelerinden ayrılacağını, aile bütünlüklerinin bozulacağını ve buna bağlı olarak da iş verimlerinin düşeceğini, rotasyonun öğretmenleri emekliliğe ve istifaya zorlamak demek olduğunu, bu nedenlerle rotasyona karşı olduğunu; Aktif Eğitim Sen (2014) ise sosyal hayatta derin yaralar açacak, millete ağır bedeller ödetecek olan bu uygulamanın kabul edilemez olduğunu ileri sürmüştür.
Sendikalar, rotasyon uygulaması ile ilgili olarak tereddüde düştükleri noktaları ve kimi soruları da gündeme getirmiştir. Bu soruları şu şekilde sıralayabiliriz;
- Rotasyon uygulaması kapsamında kaç eğitim emekçisi yer değiştirecektir? Yer değiştirmelerde öğretmenlerin aile ve yerleşim koşulları dikkate alınacak mıdır?
- MEB rotasyon uygulamasının ekonomik, sosyal, psikolojik, insani boyutlarını hesap etmiş midir?
- Rotasyon uygulamasının benzeri gelişmiş ya da gelişmekte olan herhangi bir ülkede uygulanmakta mıdır? Uygulanıyorsa nasıl uygulanmaktadır? Bakanlık bu konuda nasıl bir hazırlık yaptığını açıklamalıdır.
- Rotasyon uygulamasının öğretmenlere ve ülke ekonomisine ne kadar yük getireceği MEB tarafından hesap edilmiş midir?
- Ailelerin eğitim gören çocuklarının ve başka alanlarda, özel sektörde çalışan eşlerinin durumu ve yaşayacakları mağduriyet hesaba katılmış mıdır?
- Eşlerden biri öğretmen diğeri hemşire, öğretmen, doktor, hâkim, asker olanların tamamının tayinleri adil bir şekilde eşlerinin yanına yapabilecek midir?
- Uygulama gerçekleştikten sonra yer değiştiren öğretmenlerin, Milli Eğitim Bakanı değiştiğinde yeni bakanın farklı bir uygulaması sonucunda tekrar mağdur edilmeyeceğinin garantisi var mıdır? (Eğitim Sen, 2014)
Bu değerlendirmelerde dikkati çeken hususun, rotasyon uygulamasının öğretmenler açısından olumsuz yönlerinin ortaya konulması ve uygulamanın sadece bu noktadan değerlendirmeye tabi tutulmasıdır. Eğitim sendikalarının en önemli işlevinin kuşkusuz üyelerinin hak ve çıkarları olduğu bilinmektedir. Ancak adında “eğitim” ibaresinin geçmesi nedeniyle de, bu kurumların, üyelerinin hak ve çıkarlarının yanında, öğrenci ve velilerin eğitimden azami ölçüde yararlanmaları, eğitim sisteminin iyileştirilmesi yönünde çözüm üretmeleri de beklenir. Bakanlık tarafından ortaya konulan bütün uygulamaların çok boyutlu olarak ele alınması, sadece üyelerinin hak ve çıkarlarının değil, öğrencisi, velisi, diğer çalışanlarıyla bütün okul toplumunun birlikte değerlendirilmesi gereklidir.
Öğretmenlere rotasyon uygulamasını Bakanlığın niyetinden bağımsız olarak değerlendirmek; öğrencilerin psikolojik durumlarını, okulun vizyon ve misyonunu, okul iklimine ve okul kültürüne etkisini dikkate almak gerekiyor.
İlk bakışta öğretmenlere zorunlu rotasyon uygulaması haksız bir uygulama gibi görünmektedir. Ancak yapılacak rotasyonun “hizmet puanı” üstünlüğüne göre yapılacak olması, okul müdürü görevlendirmelerinde yapılan şaibeli uygulamaların olmayacağını düşündürmektedir.
Gaziantep il merkezinde 7 yıldır merkezi bir ilkokulda görev yapan ve yönetmeliğin kesinleşmesiyle gelecek yıl rotasyona tabi tutulacak bir sınıf öğretmeni olarak, sendikaların rotasyon konusundaki görüşlerine katılmıyoruz. Hatta daha da ileri giderek hâkim, savcı, polis, asker gibi birçok meslek mensubunun tabi olduğu çeşitli bölgelerde zorunlu çalışma yükümlülüğünün de yönetmeliğe eklenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü il merkezlerinde 15-20 yıl aynı okulda çalışan öğretmenlerin ve yıllarca merkezi okullara gidemeyen öğretmenlerin olduğu bir öğretmen yer değiştirme sisteminin adaletli olmadığı, aynı okulda uzun süre görev yapan öğretmenin zamanla kendini yenileme isteğinin azalabileceği, uzun yıllar beraber görev yapan öğretmenler arasında enformel ilişkilerin gelişerek okul kültürünü olumsuz etkileyebileceğini düşünüyoruz. Ayrıca taslakta yer alan, ara sınıfları okutan öğretmenlerin o sınıfı mezun edinceye kadar okulda kalması düzenlemesi de yerinde bir düzenleme olmuştur. Bu düzenlemeyle de öğrencilerin rotasyondan psikolojik olarak etkilenmemesi sağlanacaktır.
Kimi öğretmenlerin, merkezi okul-kenar mahalle okulu ayrımı yapmasını da öğretmenlik mesleğinin geldiği nokta açısından düşündürücü buluyoruz.
Sonuç olarak, öğretmenlere zorunlu rotasyon uygulamasının, eğitim sendikalarının tartıştığı ve büyüttüğü kadar büyük bir soruna yol açmayacağını, aksine öğretmen sirkülasyonunu sağlayarak okul toplumuna katkı yapacağını düşünüyoruz.
Kaynaklar
Aktif Eğitim Sen (2014) http://www.aktifegitimsen.org.tr/web/aktif-egitim-sen-meb-rotasyondan-vazgecmelidir/ Erişim tarihi: 24.10.2014
Eğitim Bir Sen (2014). http://www.egitimbirsen.org.tr/manset-haberleri/millî-egitim-bakanligi-ogretmen-atama-ve-yer-degistirme-yonetmelik-taslaginda-ilk--goze-carpanlar/2862/#sthash.cW82Hxiz.dpuf Erişim tarihi: 24.10.2014
Eğitim İş (2014) http://www.egitimis.org.tr/haber-arsiv/zorunlu-rotasyona-zn-vermeyecez#.VEqg7P8cTIU
Erişim tarihi: 24.10.2014
Eğitim Sen (2014) http://www.egitimsen.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=22324&sube=0#.VEqXYf8cTIU Erişim tarihi: 24.10.2014
Türk Eğitim Sen (2014) http://www.turkegitimsen.org.tr/haber_goster.php?haber_id=16125 Erişim tarihi: 24.10.2014
